ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: Έλληνες και ομογενείς σε διεθνείς τελικούς

Με αφορμή τη συμμετοχή του Σωκράτη Παπασταθόπουλου στον φετινό τελικό του Europa League, έκανα μια αναδρομή στους Έλληνες ποδοσφαιριστές που έχουν αγωνιστεί σε τελικό είτε ευρωπαϊκής είτε παγκόσμιας διασυλλογικής διοργάνωσης.

Μέχρι σήμερα 16 Έλληνες έχουν παρουσία σε τελικούς ευρωπαϊκών διασυλλογικών διοργανώσεων, με αρχή την 11άδα του ΠΑΟ το 1971. Αν προσθέσουμε και τους τελικούς του Διηπειρωτικού κυπέλλου, ο αριθμός Ελλήνων ποδοσφαιριστών σε τελικούς ευρωπαϊκών και παγκόσμιων διασυλλογικών διοργανώσεων φτάνει τους 21, καθώς πέντε παίκτες του ΠΑΟ, που δεν είχαν παίξει στο Γουέμπλεϊ, αγωνίστηκαν στον διπλό τελικό του Διηπειρωτικού 1971.

Υπάρχουν και οι «άτυχοι» που βρέθηκαν σε κάποιον τελικό αλλά τον είδαν από τον πάγκο των αναπληρωματικών.

Επίσης, θα αναφερθούμε στις περιπτώσεις ξένων που είχαν παίξει σε τελικούς και αργότερα ελληνοποιήθηκαν καθώς και στους Έλληνες ομογενείς που έχουν αγωνιστεί σε τελικούς διασυλλογικών διοργανώσεων σε Αμερική, Ασία και Ωκεανία.

Γιούρκας Σεϊταρίδης

Ο μόνος Έλληνας που κατέκτησε παγκόσμιο τίτλο

Ο μόνος Έλληνας που αξιώθηκε όχι μόνο να παίξει σε τελικό διεθνούς διασυλλογικής διοργάνωσης αλλά και να φύγει νικητής είναι ο Γιούρκας Σεϊταρίδης. Έπαιξε σε δύο διεθνείς τελικούς, και τους δύο με την Πόρτο το 2004: ηττήθηκε στον τελικό του Σούπερ Καπ αλλά κατέκτησε το Διηπειρωτικό.

Ο Σεϊταρίδης έχει άλλο ένα αξιοσημείωτο επίτευγμα. Είναι ο μόνος από τους πρωταθλητές Ευρώπης 2004 που έπαιξε σε τελικό διεθνούς διασυλλογικής διοργάνωσης και μάλιστα την ίδια χρονιά.

11 Έλληνες έχουν παίξει σε δύο τελικούς

Έναν Ευρωπαϊκό και έναν Παγκόσμιο

Εκτός από τον Γιούρκα το 2004, σε δύο τελικούς, έναν ευρωπαϊκό κι έναν παγκόσμιο, έπαιξαν και οι 10 από τους 11 φιναλίστ του Γουέμπλεϊ, δηλαδή όλοι εκτός από τον Χάρη Γραμμό, ο οποίος ήταν τραυματίας και λίγες ημέρες πριν τους αγώνες με τη Νασιονάλ είχε εγχειριστεί στο Λονδίνο.

Τότης Φυλακούρης

Ο μόνος Έλληνας που σκόραρε

σε ευρωπαϊκό ή παγκόσμιο τελικό

Ένα μοναδικό επίτευγμα έχει ο Τότης Φυλακούρης. Είναι ο μοναδικός Έλληνας που έχει σκοράρει σε διεθνή τελικό και μάλιστα δύο φορές καθώς υπήρξε ο σκόρερ του ΠΑΟ στα δύο ματς με τη Νασιονάλ (1-1, 1-2) στον διπλό τελικό του Διηπειρωτικού 1971.

Οι 21 [+6] Έλληνες φιναλίστ

	Παίκτες	K.Πρ. Ch.L.	Διηπ. Κύπ.	ΟΥΕΦΑ Eu.L.	Σούπερ Καπ
1	Τ. Οικονομόπουλος	X	XX	-	-
2	Γιάννης Τομαράς	X	X-	-	-
3	Άνθιμος Καψής	X	XX	-	-
4	Φρ. Σούρπης	X	XX	-	-
5	Γιώργος Βλάχος	X	X[α]	-	-
6	Αρ. Καμάρας	X	-X	-	-
7	Κ. Ελευθεράκης	X	XX	-	-
8	Χάρης Γραμμός	X	-	-	-
9	Α. Αντωνιάδης	X	XX	-	-
10	Μ. Δομάζος	X	XX	-	-
11	Τ. Φυλακούρης	X	XX	-	-
12	Κ. Αθανασόπουλος	[α]	XX	-	-
13	Μ. Δημητρίου	[α]	XX	-	-
14	Β. Μητρόπουλος	[α]	-Χ	-	-
15	Σάκης Κουβάς	-	ΧΧ	-	-
16	Γ. Δεληγιάννης	-	Χ[α]	-	-
17	Άκης Ζήκος	Χ	-	-	-
18	Γ. Σεϊταρίδης	-	Χ	-	Χ
19	Αλ. Τζιόλης	-	-	Χ	-
20	Κ. Μήτρογλου	-	-	Χ	-
21	Σ. Παπασταθόπουλος	-	-	Χ	-
[22]	Β. Κωνσταντίνου	[α]	[α] [α]	-	-
[23]	Δημ. Καλλιγέρης	[α]	-	-	-
[24]	Γιώργος Γονιός		[α] [α]
[25]	Στέλιος Φούκος		[α] -
[26]	Γιώργος Ροκίδης		[α] [α]
[27]	Νίκος Καραμανλής		[α] [α]
ΣΥΝΟΛΟ		12+5[α]	16+5[α]	3	1
Σύμβολα		Χ. Συμμετοχή ΧΧ. Συμμετοχή σε διπλό τελικό [α] Αναπληρωματικός που δεν αγωνίστηκε

Οι έξι που έμειναν στον πάγκο

Έξι παίκτες του ΠΑΟ δεν κατάφεραν να αγωνιστούν ούτε στον τελικό του Κ. Πρωταθλητριών ούτε στα δύο ματς του Διηπειρωτικού το 1971. Παρά το ό,τι μετείχαν σε αγώνες των προκριματικών φάσεων, στους τελικούς έμειναν στον πάγκο. Κάποιοι εξ αυτών υπήρξαν βασικοί για πολλά χρόνια στο τριφύλλι. Άλλοι ήταν απλά περαστικοί. Οι έξι «άτυχοι» φιναλίστ ήταν:

Β. Κωνσταντίνου, Γ. Γονιός, Γ. Ροκίδης

Δ. Καλλιγέρης, Ν. Καραμανλής, Στέλ. Φούκος

[1] Βασίλης Κωνσταντίνου: ίσως ο πιο αδικημένος από τη συγκυρία, ως τερματοφύλακας, αφού ήταν στον πάγκο και στα τρία παιχνίδια.

[2] Δημήτρης Καλλιγέρης: αναπληρωματικός μόνο στο Γουέμπλεϊ.

[3] Γιώργος Γονιός, [4] Γιώργος Ροκίδης και [5] Νίκος Καραμανλής: ήταν στην 18άδα και στα δυο ματς του Διηπειρωτικού.

[6] Στέλιος Φούκος: ήταν στην 18άδα στο α΄ ματς του Διηπειρωτικού.

Οι οκτώ τελικοί που μετείχαν Έλληνες

Ας δούμε πιο αναλυτικά τους οκτώ ευρωπαϊκούς ή παγκόσμιους τελικούς, στους οποίους αγωνίστηκαν Έλληνες παίκτες.

[1] 1971, 2 Ιουνίου.

Τελικός Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης

Στάδιο Γουέμπλεϊ: Άγιαξ-ΠΑΟ 2-0

Καμάρας, Οικονομόπουλος, Βλάχος, Τομαράς, Σούρπης, Καψής
Γραμμός, Δομάζος, Αντωνιάδης, Φυλακούρης, Ελευθεράκης

Ο Παναθηναϊκός αγωνίστηκε με αμιγώς ελληνική ενδεκάδα, χωρίς αλλαγές. Αρχηγός ήταν ο Μίμης Δομάζος. Αγωνίστηκαν:

Τάκης Οικονομόπουλος, Γιάννης Τομαράς, Άνθιμος Καψής, Φραγκίσκος Σούρπης, Γιώργος Βλάχος, Αριστείδης Καμάρας, Κώστας Ελευθεράκης, Χάρης Γραμμός, Αντώνης Αντωνιάδης, Μίμης Δομάζος (αρχηγός), Τότης Φυλακούρης.

Αναπληρωματικοί: Βασίλης Κωνσταντίνου (τ), Βίκτωρ Μητρόπουλος, Κώστας Αθανασόπουλος, Μήτσος Δημητρίου, Δημήτρης Καλλιγέρης.

[2] 1971. Διπλός τελικός Διηπειρωτικού Κυπέλλου

Α΄ ματς, 15 Δεκεμβρίου 1971

Στάδιο Καραϊσκάκη: ΠΑΟ-Νασιονάλ 1-1 (Φυλακούρης 48΄)

Ο Δομάζος ήταν αρχηγός
στο α΄ ματς στο Καραϊσκάκη

Ο Παναθηναϊκός παρέταξε αμιγώς ελληνική ομάδα. Αρχηγός ήταν ο Μίμης Δομάζος. Αγωνίστηκαν 13 παίκτες (11+2 αλλαγές):

Τάκης Οικονομόπουλος, Γιάννης Τομαράς (60΄ Γιώργος Βλάχος), Άνθιμος Καψής, Φραγκίσκος Σούρπης, Κώστας Αθανασόπουλος, Κώστας Ελευθεράκης, Τότης Φυλακούρης, Μήτσος Δημητρίου, Αντώνης Αντωνιάδης, Μίμης Δομάζος (αρχηγός), Σάκης Κουβάς (21΄ Γιώργος Δεληγιάννης).

Στην 18άδα μετείχαν επίσης οι: Βασίλης Κωνσταντίνου (τ), Νίκος Καραμανλής, Στέλιος Φούκος, Γιώργος Ροκίδης, Γιώργος Γονιός.

Κ. Αθανασόπουλος, Δημ. Δημητρίου, Σάκης Κουβάς

έπαιξαν και στα δύο ματς του Διηπειρωτικού

Στους τελικούς του Διηπειρωτικού

ο Γ. Δεληγιάννης έπαιξε μόνο στο α΄ ματς

και ο Βικτ. Μητρόπουλος μόνο στο β΄

Β΄ ματς, 28 Δεκεμβρίου 1971

Σεντενάριο Μοντεβίδεο: Νασιονάλ-ΠΑΟ 2-1 (Φυλακούρης 90΄)

Ο Σούρπης ήταν αρχηγός
στο β΄ ματς στο Μοντεβίδεο

Ο Παναθηναϊκός παρέταξε αμιγώς ελληνική ομάδα. Αρχηγός ήταν ο Φραγκίσκος Σούρπης. Αγωνίστηκαν 12 παίκτες (11+1 αλλαγή):

Τάκης Οικονομόπουλος, Βίκτωρ Μητρόπουλος, Άνθιμος Καψής, Φραγκίσκος Σούρπης, (αρχηγός), Κώστας Αθανασόπουλος, Αριστείδης Καμάρας (46΄ Τότης Φυλακούρης), Κώστας Ελευθεράκης, Μήτσος Δημητρίου, Αντώνης Αντωνιάδης, Μίμης Δομάζος, Σάκης Κουβάς.

Στην 18άδα μετείχαν επίσης οι: Βασίλης Κωνσταντίνου (τ), Γιώργος Βλάχος, Γιώργος Ροκίδης, Νίκος Καραμανλής, Γιώργος Δεληγιάννης, Γιώργος Γονιός.

[3] 2004, 26 Μαΐου.

Τελικός Champions League

AufSchalke Arena, Gelsenkirchen: Πόρτο-Μονακό 3-0.

Άκης Ζήκος (Μονακό) βασικός για 90΄.

[4] 2004, 27 Αυγούστου.

UEFA Super Cup

Stade Luis II, Monaco: Βαλένθια-Πόρτο 2-1

Γιούρκας Σεϊταρίδης (Πόρτο κάτω δεξιά)

Βασικός για 90΄.

[5] 2004, 12 Δεκεμβρίου.

Τελικός Διηπειρωτικού Κυπέλλου

Γιοκοχάμα, Ιαπωνία: Πόρτο-Όνσε Κάλντας 0-0 (8-7 πέν.)

Γιούρκας Σεϊταρίδης (Πόρτο, πάνω από το κύπελλο)

Βασικός για 120΄.

[6] 2009, 20 Μαΐου.

Τελικός Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ

Şükrü Saracoğlu, Κωνσταντινούπολη: Σαχτάρ-Βέρντερ 2-1 (κ.αγ. 1-1)

Αλέξανδρος Τζιόλης (Βέρντερ)

Μπήκε αλλαγή στο 103΄, στην παράταση.

[7] 2018, 16 Μαΐου.

Τελικός Europa League

Lyon, Γαλλία: Αθλέτικο Μαδρίτης-Μαρσέιγ 3-0

Κώστας Μήτρογλου (Μαρσέιγ)

Μπήκε αλλαγή στο 74΄.

[8] 2019, 29 Μαΐου

Τελικός Europa League

Αζερμπαϊτζάν: Τσέλσι-Άρσεναλ 4-1

Σωκράτης Παπασταθόπουλος (Άρσεναλ)

Βασικός για 90΄.

Οι Ελληνοποιημένοι φιναλίστ

Μια ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν οι ξένοι παίκτες που απέκτησαν ελληνικό διαβατήριο την δεκαετία ’70, χωρίς να έχουν τα τυπικά νομικά προσόντα. Κοινώς «ελληνοποιήθηκαν» ώστε να αγωνιστούν στο ελληνικό πρωτάθλημα. Κάποιοι από αυτούς ήταν ήδη διεθνείς στις πατρίδες τους, με παρουσίες σε παγκόσμια κύπελλα, σε τελικούς Κόπα Λιμπερταδόρες και Διηπειρωτικών κυπέλλων.

Αξίζουν μια σύντομη αναφορά, αν και μόνο «τύποις» έγιναν Έλληνες.

[1] Χουάν Ραμόν Βερόν

Αργεντινή, ως Έλληνας έπαιξε στον ΠΑΟ

Ο Χ. Βερόν με τις φανέλες της Εστουντιάντες και του ΠΑΟ

Με την Εστουντιάντες ντε λα Πλάτα:

Κόπα Λιμπερταδόρες: τίτλοι 1968, 1969, 1970, φιναλίστ 1971.

Διηπειρωτικό: τίτλος 1968, φιναλίστ 1969, 1970.

Κόπα Ιντεραμερικάνα: τίτλος 1968.

Εστουντιάντες 1969 με τους
Αλ. Πολέτι [όρθιος 3ος από αριστερά]
Χ. Βερόν [κάτω τελευταίος δεξιά]

[2] Αλμπέρτο Πολέτι (τερμ.)

Αργεντινή, ως Έλληνας ήρθε στον Ολυμπιακό αλλά δεν έπαιξε

Με την Εστουντιάντες ντε λα Πλάτα:

Κόπα Λιμπερταδόρες: τίτλοι 1968, 1969.

Διηπειρωτικό: τίτλος 1968, φιναλίστ 1969.

Κόπα Ιντεραμερικάνα: τίτλος 1968.

[3] Νέστωρ Ερέα (τερμ.)

Αργεντινή, ως Έλληνας έπαιξε σε ΑΕΚ, Απόλλωνα

Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα

Ο Ν. Ερέα (τερμ.) με την Μπόκα το 1962

Με την Εστουντιάντες ντε λα Πλάτα:

Κόπα Λιμπερταδόρες: τίτλος 1970.

Διηπειρωτικό: φιναλίστ 1970.

Με την Μπόκα Τζούνιορς:

Κόπα Λιμπερταδόρες: φιναλίστ 1962.

[4] Μίλτον Βιέρα

Ουρουγουάη, ως Έλληνας έπαιξε σε Ολυμπιακό, ΑΕΚ

Με τη Νασιονάλ Μοντεβιδέο:

Κόπα Λιμπερταδόρες: φιναλίστ 1964[α], 1967.

Με την Πενιαρόλ:

Κόπα Λιμπερταδόρες: φιναλίστ 1970.

Σούπερ-Κόπα Ιντερκοντινεντάλε: τίτλος 1969.

Πενιαρόλ 1971
Ο Μ. Βιέρα κάτω 2ος από αριστερά
Ο Χ. Λοσάντα τελευταίος κάτω δεξιά

[5] Χούλιο Λοσάντα

Ουρουγουάη, ως Έλληνας έπαιξε στον Ολυμπιακό

Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα

Με την Πενιαρόλ:

Κόπα Λιμπερταδόρες: φιναλίστ 1970[α].

Σούπερ-Κόπα Ιντερκοντινεντάλε: τίτλος 1969.

[6] Χουάν Ραμόν Ρότσα

Αργεντινή, ως Έλληνας έπαιξε στον ΠΑΟ
Εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Ελλάδα

Με την Μπόκα Τζούνιορς:

Κόπα Λιμπερταδόρες: φιναλίστ 1979.

Χ. Ρότσα με τις φανέλες της Μπόκα και του ΠΑΟ

Ομογενείς

Τελικός Κυπ. Πρωταθλητριών Ωκεανίας.

Η S. Melbοurme (Ελλάς Μελβούρνης) κατακτά
το Κυπ. Πρωταθλητριών Ωκεανίας 1999

[1] 1999: South Melbourne-Nadi Fiji 5-1

Με την ομογενειακή ομάδα της Μελβούρνης (πρώην Ελλάς) προπονητής ήταν ο Άγγελος Ποστέκογλου και αγωνίστηκαν οι Ελληνο-Αυστραλοί ομογενείς: Στιβ Ιωσηφίδης (πέτυχε το πρώτο γκολ), Στιβ Πανόπουλος (πέτυχε το πέμπτο γκολ με πέναλτι), Κον Μπλάτσης, Τζόνι Αναστασιάδης (έπαιξε και στον ΠΑΟΚ), Τζορτζ Γκουτζιούλης, Τας Ψώνης, Τζιμ Τσεκίνης.

Άγγ. Ποσέκογλου (προπ), Τζον Αναστασιάδης, Στιβ Ιωσηφίδης

Στιβ Πανόπουλος, Κον Μπλάτσης, Τας Ψώνης

Τζορτζ Γκουτζιούλης, Τζιμ Τσεκίνης

Τελικοί Τσαμπιονς Λιγκ Ωκεανίας.

[2] 2009: Auckland City-Koloale Solomon 7-2, 2-2

[3] 2011: Auckland City-Amicale Vanuatu 2-1, 4-0 (γκολ ο Φενερίδης)

[4] 2012: Auckland City-Tefana Πολυνησίας 2-1, 1-0

[5] 2013: Auckland City-Waitakere Utd Ν. Ζηλανδίας 2-1 (γκολ ο Φενερίδης)

Και στους τέσσερις νικηφόρους τελικούς της Auckland City αγωνίστηκε ως βασικός ο Νεοζηλανδός ομογενής Άλεξ Φενερίδης.

Άλεξ Φενερίδης

[6] 2015: Auckland City-Team Wellington 1-1 (4-3 πέν.).

[7] 2016: Auckland City-Team Wellington 3-0.

Και στους δυο τελικούς με την ηττημένη Wellington αγωνίστηκε ο Άλεξ Φενερίδης (σκόραρε το 2015 στη διαδικασία των πέναλτι).

Τελικοί Τσαμπιονς Λιγκ Ασίας.

[8] 2008: Gamba Osaka-Adelaide Utd 3-0, 2-0

Mε την ηττημένη Adelaide αγωνίστηκαν οι Ελληνο-Αυστραλοί ομογενείς Λουκάς Παντελής και στα δύο ματς και στο δεύτερο Μιχάλης Βαλκάνης (πιο παλιά είχε παίξει σε Ηρακλή Θ., Λάρισα και Άγ. Νικόλαο).

Λ. Παντελής, Μιχ. Βαλκάνης, Ντιν Μπουζιάνης

[9] 2014: W. Sydney Wanderers-Al Hilal 1-0, 0-0

Στην νικήτρια ομάδα του Σύδνεϋ ως αναπληρωματικός τερματοφύλακας και στα δύο ματς μετείχε ο Ελληνο-Αυστραλός ομογενής Ντιν Μπουζιάνης (είχε παίξει στον Άρη Θ.).

Τελικοί Κυπ. Πρωταθλητριών Β. Αμερικής

[10] 2000: L.A. Galaxy-Olimpia Honduras 3-2

Mε τη νικήτρια L.A. Galaxy αγωνίστηκαν οι Ελληνο-Αμερικανοί ομογενείς Αλέξης Λάλας και Πίτερ Βαγενάς.