ΠΑΛΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ Ο ΦΑΝΑΤΙΣΜΟΣ ΑΘΗΝΑΣ-ΠΕΙΡΑΙΑ

Ποδηλατοδρόμιο Πειραιώς (1896)

Μια κόντρα αρχαιότερη από τις δύο ομάδες

Ο φανατισμός στα ντέρμπι Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού είναι παλιά ιστορία. Πιο παλιά από όσο μπορεί κανείς να φανταστεί. Είναι παλιότερη ακόμα και από την ύπαρξη των δύο συλλόγων. Όσο κι αν ακούγεται απίστευτο, η παλιότερη περίπτωση διακοπής ποδοσφαιρικού αγώνα Αθήνας-Πειραιά λόγω επεισοδίων συνέβη το Φεβρουάριο του 1921. Δηλαδή πριν ακόμα ιδρυθεί ο Ολυμπιακός. Πριν ο Παναθηναϊκός αποκτήσει το σημερινό του όνομα. Πριν ιδρυθούν η ΕΠΟ, η ΕΠΣ Αθήνας και η ΕΠΣ Πειραιά. Και όχι μόνο διακόπηκε το ματς αλλά η διοργανώτρια αρχή, που ήταν η Χριστιανική Αδελφότης Νέων (γνωστή ως Χ.Α.Ν.), απέσυρε το κύπελλο που είχε αθλοθετήσει για το νικητή της διοργάνωσης.

Βρισκόμαστε στις αρχές του 1921. Από το 1919 τα λιγοστά ποδοσφαιρικά σωματεία της πρωτεύουσας, που ακόμα ανήκαν στον ΣΕΓΑΣ, είχαν συγκροτήσει την Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αθηνών-Πειραιώς (ΕΠΣΑΠ) και τη σεζόν 1920-21 διοργάνωσαν ένα τοπικό πρωτάθλημα, ώστε να τονώσουν το ενδιαφέρον των φιλάθλων για το άθλημα καθώς ο ΣΕΓΑΣ το είχε παραμελήσει. Όλοι οι αγώνες έγιναν στο Ποδηλατοδρόμιο του Νέου Φαλήρου. Ήταν το Γουδί, ο Αθηναϊκός, ο Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός-Αγωνιστικός Όμιλος (που αργότερα μετονομάστηκε σε Παναθηναϊκό Α.Ο.), ο Πειραϊκός Σύνδεσμος και η Πειραϊκή Ποδ. Ένωση (από την οποία λίγα χρόνια αργότερα προέκυψαν ο Ολυμπιακός και ο Εθνικός, έπειτα από ένα αλαλούμ διασπάσεων και συνενώσεων). Ένας από τους πρωτεργάτες της ίδρυσης της ΕΠΣΑΠ, ο Απόστολος Νικολαΐδης, ήταν στέλεχος της Χ.Α.Ν. και μεσολάβησε ώστε η παγκόσμια αυτή αδελφότητα να αθλοθετήσει το κύπελλο του πρώτου πρωταθλήματος της ΕΠΣΑΠ.

Όλα πήγαιναν καλά ως την ημέρα που έπαιξαν αντίπαλοι οι δυο βασικοί διεκδικητές του τίτλου, Πανελλήνιος και Πειραϊκή, την Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 1921. Στο ματς αυτό ο φανατισμός των θεατών ξεπέρασε κάθε όριο. Κάθε φάση και κάθε γκολ συνοδευόταν από υβρεολόγιο, απειλές, λιθοβολισμούς κλπ, με συνέπεια ο διαιτητής να διακόψει τον αγώνα ενώ ήταν ισόπαλος 1-1 και η Χ.Α.Ν. να ανακοινώσει ότι αποσύρει το κύπελλο και ακυρώνει όλα τα διεξαχθέντα παιχνίδια. Διαβάστε τις λεπτομέρειες, όπως περιγράφονται σε ανταπόκριση της εφ. «Κόσμος» της Σμύρνης (φ. 20/2/1921), στην οποία γίνεται και σύγκριση σε σχέση με το ήρεμο κλίμα που επικρατούσε στις κερκίδες της Σμύρνης:

Οι ποδοσφαιρικοί αγώνες Αθηνών – Το Κύπελλον απεσύρθη

εφ. ΚΟΣΜΟΣ Σμύρνης
20 Φεβρ. 1921

Την παρελθούσαν Κυριακήν ηγωνίσθησαν εν τω ποδηλατοδρομίω του Φαλήρου, δια το υπό της Χ.Α.Ν. αθλοθετηθέν κύπελλον αι ομάδες Πειραϊκού Συνδέσμου – Αγγλικής παροικίας και Πειραϊκής Ενώσεως-Πανελληνίου. Ο πρώτος αγών διεξήχθη μετ’ αρκετής τάξεως. Ενίκησεν η Πειραϊκή ομάς με τέρματα 6 προς 0.

Το αυτό όμως δεν συνέβη και με τας δύο άλλας ομάδας Πειραϊκής Ενώσεως – Πανελληνίου αίτινες και διαμφισβητούν το κύπελλον. Ο αγών ήρχισεν εις τας 3 ½ μ.μ. υπό τας θορυβώδεις εκδηλώσεις των παρακολουθούντων θεατών οίτινες διαιρεθέντες εις δύο στρατόπεδα ενεθάρρυνον τους αγωνιζομένους αναλόγως των συμπαθειών των. Δυστυχώς το υπερβολικόν ενδιαφέρον των θεατών επρόκειτο να μετατραπή πολύ ταχέως εις αφορμήν δυσαρέστων γεγονότων και την διακοπήν του αγώνος.

Και πραγματικώς 8 μόνον λεπτά μετά την έναρξιν του αγώνος και κατόπιν της επιτυχίας ενός τέρματος υπό της Πειραϊκής Ενώσεως, το πλήθος εμπροκάρισε δια γιουχαϊσμών και ύβρεων τον αρχηγόν της ομάδος του Πανελληνίου, τον οποίον και… ελιθοβόλησεν. Η κατάστασις όμως εχειροτέρευσε και το πλήθος εξετράπη έτι περισσότερον, όταν η ομάς του Πανελληνίου κατώρθωσε να ανταποδώσει το τέρμα. Πανζουρλισμός, ύβρεις, απειλαί και τα τοιαύτα εναντίον του διαιτητού και του αρχηγού του Πανελληνίου κ. Καλαφάτη, ηνάγκασαν τον διευθυντήν της Χ.Α.Ν. να διακόψη τον αγώνα και δηλώση ότι αποσύρει το κύπελλον ακυρών όλα τα λαβόντα χώραν παιχνίδια.

Ομολογουμένως δυνάμεθα να είμεθα υπερήφανοι, διότι ημείς τουλάχιστον αντιλαμβανόμενοι κάπως λεπτότερον την συμπεριφοράν του «σπόρτσμαν» ουδέποτε εγίναμεν αφορμή τοιούτων εξακολουθητικών αηδιών.

Κ.        

Θοδωρής Μπελίτσος, 14 Απριλίου 2015.