Ολυμπιονίκες ποδοσφαίρου σε ελληνικές ομάδες

Με την ευκαιρία των Ολυμπιακών αγώνων που ξεκινούν σε λίγες ημέρες στο Ρίο ντε Τζανέιρο έκανα μια μικρή έρευνα σχετικά με ολυμπιονίκες ποδοσφαιριστές ή προπονητές που πέρασαν από ελληνικές και κυπριακές ομάδες είτε ως παίκτες είτε ως προπονητές. Στο μυαλό μου είχα δυο-τρία ονόματα του παρελθόντος, όπως ο Φέρεντς Πούσκας, ο Γκόρσκι, ο Βεσελίνοβιτς αλλά τελικά αποδείχθηκε πως είναι πολλοί περισσότεροι οι ολυμπιονίκες του ποδοσφαίρου που κάποια στιγμή αναζήτησαν την τύχη τους στην Ελλάδα. Για την ακρίβεια 19 προπονητές και 31 παίκτες που είχαν κατακτήσει στο παρελθόν ολυμπιακό μετάλλιο με τη χώρα τους, πέρασαν από τη χώρα μας. Ορισμένοι άφησαν το στίγμα τους στο ελληνικό ποδόσφαιρο, άλλοι ήταν απλά περαστικοί, ενώ κάποιους δεν τους θυμάται κανείς.

  

 Οι πρωτοπόροι Γιουγκοσλάβοι: Σπάιτς, Στάνκοβιτς, Μπόμπεκ

Ολυμπιονίκες προπονητές σε ελληνικές ομάδες

Ως τη δεκαετία του ’80 οι περισσότεροι ξένοι προπονητές που έρχονταν στις ελληνικές ομάδες προέρχονταν από χώρες των Βαλκανίων και της ανατολικής Ευρώπης. Μερικοί από αυτούς υπήρξαν σπουδαία ονόματα ως παίκτες στις χώρες τους και είχαν κατακτήσει μετάλλια στους Ολυμπιακούς αγώνες. Συνολικά 19 πρώην ολυμπιονίκες εργάστηκαν σε ελληνικά σωματεία. Προέρχονται από έξι χώρες, ως εξής:

Γιουγκοσλαβία: 8

Ουγγαρία: 5

ΕΣΣΔ: 2

Πολωνία: 2

Βουλγαρία: 1

Γαλλία: 1

  

Γιουγκοσλάβοι, η δεύτερη μεγάλη φουρνιά: Τσίριτς, Τσαϊκόφσκι, Βεσελίνοβιτς.

Οι περισσότεροι άφησαν εποχή καθώς έφεραν κεντροευρωπαϊκή νοοτροπία, κέρδισαν τίτλους με τις ομάδες τους, ενώ ορισμένοι δούλεψαν πολλά χρόνια στην Ελλάδα σε διάφορες ομάδες. Τα ονόματα: Πούσκας, Μπόμπεκ, Στάνκοβιτς, Σπάιτς, Τσίριτς, Βεσελίνοβιτς, Λόραντ, Μπλαχίν, Γκόρσκι, ξυπνούν ευχάριστες αναμνήσεις στους οπαδούς κάποιας ηλικίας.

Ο Λιούμπισα Σπάιτς ήταν ο πρώτος Ολυμπιονίκης που δούλεψε στην Ελλάδα, το 1961-62 στον Άρη. Ήρθε ξανά το 1968 και δούλεψε ως το 1978 σε Ολυμπιακό, Ηρακλή, Παναχαϊκή. Μακροχρόνια παρουσία, σε πολλές ομάδες είχαν επίσης οι Βεσελίνοβιτς, Γκόρσκι, Μπλαχίν.

 

Οι διάσημοι Μαγιάροι: Φέρεντς Πούσκας, Γκιούλα Λόραντ.

Από τους 19, οι 15 υπήρξαν ολυμπιονίκες ως παίκτες, ενώ τέσσερις κέρδισαν μετάλλιο με τη χώρα τους ως προπονητές. Είναι οι: Τσίριτς, Γκόρσκι, Μισέλ, Ιλόφσκυ. Ο τελευταίος είναι ο μοναδικός που πρώτα δούλεψε στην Ελλάδα, στον Πιερικό το 1970-71 και στη συνέχεια ανέλαβε την Εθνική Ουγγαρίας, με την οποία κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο στους Ολυμπιακούς του Μονάχου το 1972.

 

Ιλόφσκι, ο πρώτος Ούγγρος στην Ελλάδα και Κόμορα, ο τελευταίος. 

Ολυμπιονίκες: προπονητές σε Ελληνικές ομάδες
Όνομα	Χώρα	Ολυμπιάδα	Ομάδα
Branko Stanković	Γιουγκοσλαβία	1948 [ασ.] 1952 [ασ.]	ΑΕΚ: 1968-1973 Άρης: 1973-74 ΠΑΟΚ: 1976-77
Zlatko Čajkovski	Γιουγκοσλαβία	1948 [ασ.] 1952 [ασ.]	ΑΕΚ: 1977-78, 1982 Απόλλων Θ. : 1983-84
Stjepan Bobek	Γιουγκοσλαβία	1948 [ασ.] 1952 [ασ.]	ΠΑΟ: 1963-1967, 1974-75 ΟΣΦΠ: 1969-70 Παναιτωλικός: 1975-76
Ivan Horvat	Γιουγκοσλαβία	1952 [ασ.]	ΠΑΟΚ: 1970
Milovan Ćirić	Γιουγκοσλαβία [πρ.]	1956 [ασ.]	Άρης: 1969-1971, 1978
Ljubiša Spajić	Γιουγκοσλαβία	1956 [ασ.]	Άρης: 1961-62 ΟΣΦΠ: 1968-69 Ηρακλής: 1969-1972, 1974-75 Παναχαϊκή: 1972-74, 76-77, 78
Toza Veselinović	Γιουγκοσλαβία	1956 [ασ.]	ΟΣΦΠ: 1977-1980 Απόλλων Αθ.: 1985-86 Διαγόρας Ρ.: 1986-87 ΑΕΚ: 1987-88 Εθνικός Πειρ.: 1997-98
Srečko Katanec	Γιουγκοσλαβία	1984 [χαλ.]	ΟΣΦΠ: 2002-03
Ferenc Puskás	Ουγγαρία	1952 [χρ.]	ΠΑΟ: 1970-1974 ΑΕΚ: 1978-79
Gyula Lóránt	Ουγγαρία	1952 [χρ.]	ΠΑΟΚ: 1975-76, 1980-81
Mihály Lantos	Ουγγαρία	1952 [χρ.]	ΟΣΦΠ [βοηθός]: 1965-1967
Imre Komora	Ουγγαρία	1964 [χρ.]	ΟΣΦΠ: 1989-90
Rudolf Illovszky	Ουγγαρία [πρ.]	1972 [ασ.]	Πιερικός: 1970-1971
Igor Netto	ΕΣΣΔ	1956 [χρ.]	Πανιώνιος: 1976-77
Oleh Blokhin	ΕΣΣΔ	1972 [χαλ.] 1976 [χαλ.]	ΟΣΦΠ: 1990-1993 ΠΑΟΚ: 1993-94, 1997-98 Ιωνικός: 1994-97, 1999-2002 ΑΕΚ: 1998-99
Kazimierz Górski	Πολωνία [πρ.]	1972 [χρ.] 1976 [ασ.]	ΠΑΟ: 1976-1978, 1985 Καστοριά: 1979-80 ΟΣΦΠ: 1980-81, 1983
Henryk Kasperczak	Πολωνία	1976 [ασ.]	Καβάλα: 2010-11
Manol Manolov	Βουλγαρία	1956 [χαλ.]	Απόλλων Αθ.: 1979-80 Εθνικός Πειρ.: 1981 Πανσερραϊκός: 1982-83
Henri Michel	Γαλλία [πρ.]	1984 [χρ.]	Άρης Θεσ.: 2001

πρ.: προπονητής στην ολυμπιακή ομάδα της χώρας του.

χρ.: χρυσό μετάλλιο.

ασ.: ασημένιο μετάλλιο.

χαλ.: χάλκινο μετάλλιο.

 

Οι Σοβιετικοί: Ιγκόρ Νέτο, Όλεγκ Μπλαχίν.

 

Ο Πολωνός "παππούς" Γκόρσκι και ο Βούλγαρος Μανόλοφ,

δυο προπονητές που στέριωσαν στην Ελλάδα.

Ολυμπιονίκες ποδοσφαιριστές σε ελληνικές ομάδες

Νόμιμη παρουσία ξένων παικτών σε ελληνικούς συλλόγους έχουμε από τη δεκαετία του ’80, καθώς παλιότερα μόνο κάποιοι δήθεν ομογενείς είχαν έρθει στη χώρα μας. Από τη δεκαετία αυτή έχουμε και πρώην ολυμπιονίκες ποδοσφαιριστές στην Ελλάδα. Από τον Βαβρόφσκι του Ηρακλή το 1980-81 ως τον Μέστο του ΠΑΟ το 2016, συνολικά 31 παίκτες με ολυμπιακό μετάλλιο έχουν αγωνιστεί στην Ελλάδα.

  

Οι Πολωνοί: Κμιέτσικ, Βαβρόφσκι, Γιουσκόβιακ.

Κάποιοι είναι γνωστά ονόματα: Ριβάλντο, Επαλέ, Γιουσκόβιακ, Κονσεϊσάο, Κοντρέρας. Άλλοι χωρίς να είναι ιδιαίτερα γνωστοί είχαν φιλότιμη παρουσία στις ομάδες τους: Κμιέτσικ, Γκουιάρο, Ζε Ελίας, Αντελέγιε, Άντο, Σάβιτσεφ, Γκαμαρά, Μπουονανότε. Οι περισσότεροι είχαν ένα μέτριο έως ασήμαντο πέρασμα.

  

Οι Βραζιλιάνοι σταρ: Ριβάλντο, Κονσεϊσάο, Ζε Ελίας.

 

Δυο ακόμα Βραζιλιάνοι: Ρονάλντο Γκιάρο, Μαρσελίνιο Παουλίστα.

Το ρεκόρ παραμονής στην Ελλάδα έχει ο Καμερουνέζος Ζοέλ Επαλέ (1998-2011) που αγωνίστηκε σε πέντε συλλόγους: Εθνικό, Παναχαϊκή, Άρη, ΠΑΟ, Ηρακλή. Οι μόνοι που κατέκτησαν ολυμπιακό μετάλλιο ενώ ανήκαν σε ελληνική ομάδα ήταν οι Επαλέ (Εθνικός), Μίμπο (Παναχαϊκή), Αμπαντά (Καλαμαριά) που πήραν το χρυσό με το Καμερούν στην Ολυμπιάδα του Σίδνεϋ το 2000. 

  

Οι Καμερουνέζοι: Ζοέλ Επαλέ, Μίμπο και Αμπαντά.

Οι μόνοι που έγιναν Ολυμπιονίκες ενώ αγωνίζονταν στην Ελλάδα.

  

Τρεις ακόμα Αφρικανοί ολυμπιονίκες:

Άντο, Ασαρέ (Γκάνα), Αντελέγιε (Νιγηρία).

Οι 31 παίκτες-ολυμπιονίκες προέρχονται από 11 χώρες, ως εξής:

Πολωνία: 6

Βραζιλία: 5

Καμερούν: 5

Νιγηρία: 4

Αργεντινή: 3

Γκάνα: 3

Τσεχοσλοβακία: 1

ΕΣΣΔ: 1

Χιλή: 1

Παραγουάη: 1

Ιταλία: 1

  

Οι Αργεντίνοι: Σαβιόλα, Μπουονανότε.

 

Δυο ακόμα Νοτιοαμερικάνοι ολυμπιονίκες:

Γκαμαρά (Παραγουάη), Κοντρέρας (Χιλή).

Ολυμπιονίκες ποδοσφαιριστές που έπαιξαν στην Ελλάδα
Παίκτης	Χώρα	Ολυμπιάδα	Ομάδα
Kazimierz Kmiecik	Πολωνία	1972 [χρ.] 1976 [ασ.]	Λάρισα: 1983-1985
Henryk Wawrowski	Πολωνία	1976 [ασ.]	Ηρακλής: 1980-81
Marek Jan Koźmiński	Πολωνία	1992 [ασ.]	ΠΑΟΚ: 2002
Andrzej Juskowiak	Πολωνία	1992 [ασ.]	Ολυμπιακός: 1995-96
Grzegorz Mielcarski	Πολωνία	1992 [ασ.]	ΑΕΚ Αθήνας: 2001
Tomasz Wieszczycki	Πολωνία	1992 [ασ.]	ΟΦΗ: 2001
Ronaldo Guiaro	Βραζιλία	1996 [χαλ.]	Άρης: 2007-2011
Flávio Conceição	Βραζιλία	1996 [χαλ.]	ΠΑΟ: 2005-06
Rivaldo	Βραζιλία	1996 [χαλ.]	ΟΣΦΠ: 2004-2007 ΑΕΚ: 2007-08
Zé Elias	Βραζιλία	1996 [χαλ.]	ΟΣΦΠ: 2000-2003
Marcelinho Paulista	Βραζιλία	1996 [χαλ.]	Πανιώνιος: 2001-02
Joël Epalle*	Καμερούν	2000 [χρ.]	Εθνικός: 1998-2000 Παναχαϊκή: 2000-01 Άρης: 2002-03 ΠΑΟ: 2003-2005 Ηρακλής: 2005-07, 2011
Serge Mimpo*	Καμερούν	2000 [χρ.]	Παναχαϊκή: 1996-1999 Εθν. Αστέρας: 2000-01
Patrice Abanda*	Καμερούν	2000 [χρ.]	ΠΑΟΚ: 1998-99 Απόλλων Θ.: 1999-2000
Geremi Njitap	Καμερούν	2000 [χρ.]	ΑΕ Λάρισα: 2010-11
Serge Branco	Καμερούν	2000 [χρ.]	Λεβαδειακός: 2009-10
Wilson Oruma	Νιγηρία	1996 [χρ.]	Καβάλα: 2009-10
Garba Lawal	Νιγηρία	1996 [χρ.]	Ηρακλής: 2005-06
Dele Adeleye	Νιγηρία	2008 [ασ.]	Εργοτέλης: 2014 ΟΦΗ: 2014-15
Sani Kaita	Νιγηρία	2008 [ασ.]	Ηρακλής: 2011
Javier Saviola	Αργεντινή	2004 [χρ.]	ΟΣΦΠ: 2013-14
Luciano Figueroa	Αργεντινή	2004 [χρ.]	ΠΑΟ: 2013
Diego Buonanotte	Αργεντινή	2008 [χρ.]	ΑΕΚ: 2015-16
Simon Addo	Γκάνα	1992 [χαλ.]	Καλαμάτα: 1997-1999
Isaac Asare	Γκάνα	1992 [χαλ.]	Νάουσα: 1999-2001
Frank Amankwah	Γκάνα	1992 [χαλ.]	Ηρακλής: 1999-2000
František Štambacher	Τσεχοσλοβακία	1980 [χρ.]	ΑΕΚ Αθήνας: 1984 Απόλλων Αθ.: 1984-85
Yuri Savichev	ΕΣΣΔ	1988 [χρ.]	ΟΣΦΠ: 1990-1992
Pablo Contreras	Χιλή	2000 [χαλ.]	ΠΑΟΚ: 2008-2011 ΟΣΦΠ: 2012-13
Carlos Gamarra	Παραγουάη	2004 [ασ.]	ΑΕΚ: 2001-02
Giandomenico Mesto	Ιταλία	2004 [χαλ.]	ΠΑΟ: 2016

* Ανήκε σε ελληνική ομάδα, όταν κατέκτησε ολυμπιακό μετάλλιο.

   

 Δυο παλιότεροι ολυμπιονίκες κι ένας νεότερος:

Σάβιτσεφ (ΕΣΣΔ), Σταμπάχερ (Τσεχοσλοβακία), Μέστο (Ιταλία).

Ολυμπιονίκες σε ομάδες της Κύπρου

Επτά ολυμπιονίκες από τέσσερις χώρες εργάστηκαν ως προπονητές στην Κύπρο, με πρώτο το Σοβιετικό Ιγκόρ Νέτο το 1967 στην Ομόνοια. Γνωστό όνομα ήταν και ο Κιπιάνι αλλά εκείνος που άφησε κάποιο στίγμα με την παρουσία του ήταν ο Τσέχος Χάβρανεκ που εργάστηκε από δύο σεζόν στις ΕΠΑΛ και ΑΕ Λεμεσού.

Ολυμπιονίκες: προπονητές σε ομάδες της Κύπρου
Όνομα	Χώρα	Ολυμπιάδα	Ομάδα
Igor Netto	ΕΣΣΔ	1956 [χρ.]	Ομόνοια: 1967
David Kipiani	ΕΣΣΔ	1976 [χαλ.]	Ολυμπιακός Λ.: 1992-93
Anatoliy Byshovets	ΕΣΣΔ [πρ.]	1988 [χρ.]	ΑΕ Λεμεσού: 1992-93
Gavril Stoyanov	Βουλγαρία	1956 [χαλ.]	Ομόνοια: 1976-77
Asparuh Nikodimov	Βουλγαρία	1968 [ασ.]	Ομόνοια: 2000
František Havránek	Τσεχοσλοβακία [πρ.]	1980 [χρ.]	ΕΠΑ Λάρνακας: 1970-72 ΑΕ Λεμεσού: 1984-1986
Janusz Wójcik	Πολωνία [πρ.]	1992 [ασ.]	Ανόρθωση: 2001-02

 

Οι Τσεχοσλοβάκοι ολυμπιονίκες 1980: Χάβρανεκ και Σέμαν.

Έντεκα ολυμπιονίκες ποδοσφαιριστές από οκτώ χώρες αγωνίστηκαν στην Κύπρο, με πρώτο τον Βούλγαρο Μιχαήλοφ στη Ν. Σαλαμίνα το 1981-1983. Το μεγαλύτερο όνομα υπήρξε αναμφισβήτητα ο Όλεγκ Μπλαχίν που τέλειωσε την καριέρα του στον Άρη Λεμεσού το 1989-90. Μακροχρόνια παρουσία είχαν ο Τσεχοσλοβάκος Σέμαν (1984-1987) στην ΑΛΚΗ και ο Πολωνός Κόβαλτσικ (2001-2004) σε Ανόρθωση και ΑΠΟΕΛ.

 

Ο Μιχαήλοφ (Βουλγαρία) και ο Κόβαλτσικ (Πολωνία). 

Ολυμπιονίκες ποδοσφαιριστές που έπαιξαν στην Κύπρο
Stanislav Seman	Τσεχοσλοβακία	1980 [χρ.]	ΑΛΚΗ Λάρνακας: 1984-87
Zdeněk Rygel	Τσεχοσλοβακία	1980 [χρ.]	ΕΠΑ Λάρνακας: 1983-84
Oldřich Rott	Τσεχοσλοβακία	1980 [χρ.]	ΕΠΑ Λάρνακας: 1983-84
Sávio Bortolini	Βραζιλία	1996 [χαλ.]	Ανόρθωση: 2008-09
Zé Elias	Βραζιλία	1996 [χαλ.]	Ομόνοια: 2006-07
Atanas Hristov Mihaylov	Βουλγαρία	1968 [ασ.]	Νέα Σαλαμίνα: 1981-1983
Oleh Blokhin	ΕΣΣΔ	1972 [χαλ.]	Άρης Λεμεσού: 1989-90
Wojciech Kowalczyk	Πολωνία	1992 [ασ.]	Ανόρθωση: 2001-2003 ΑΠΟΕΛ: 2003-04
Iván Amaya	Ισπανία	2000 [ασ.]	Απόλλων Λεμ.: 2012
Sebastián González	Χιλή	2000 [χαλ.]	ΑΠΟΠ Κινύρας: 2009-10
Sani Kaita	Νιγηρία	2008 [ασ.]	Ολυμπιακός Λ.: 2012-13

Θοδωρής Μπελίτσος

Ν. Σμύρνη, 26 Ιουλίου 2016