Πολυεθνικοί πλέον οι τελικοί Κυπέλλου Ελλάδος

 

Την παρουσία μεγάλου πλήθους ξένων παικτών στους τελικούς Κυπέλλου Ελλάδος έχω αναπτύξει και παλιότερα στα άρθρα μου:

Τελικός Κυπέλλου Ελλάδας χωρίς Έλληνες! (21/5/2016) και

Τελικός Κυπέλλου 2017 με 4 Έλληνες βασικούς! (12/7/2017).

Επανέρχομαι, διότι το φαινόμενο πλέον είναι μόνιμο και συνεχές, μιας και το ρόστερ των περισσότερων ελληνικών συλλόγων μόνο ελληνικό δεν είναι. Στα περισσότερα σωματεία οι γηγενείς αποτελούν μειοψηφία κι από αυτούς οι ενδεκαδάτοι είναι ακόμα πιο λίγοι. Μοιραίο είναι αυτή η εικόνα να εμφανίζεται και στους τελικούς του κυπέλλου.

Ξένους παίκτες σε τελικούς είχαμε και παλιά. Από τον πρώτο κιόλας τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος το 1932 (ΑΕΚ-Άρης 5-3), με την ΑΕΚ αγωνίστηκε ο σερβικής καταγωγής Ρομπέρτο Γκάλιτς-Μάλλιος από την Κωνσταντινούπολη, ο οποίος είναι ο πρώτος μη γηγενής που κατέκτησε το Κύπελλο Ελλάδος. Όμως, θεωρείται ομογενής και δικαίως, μιας κι είχε εγκατασταθεί μόνιμα στην Αθήνα, πήρε την υπηκοότητα κι έπαιξε 12 φορές στην Εθνική Ελλάδος, της οποίας υπήρξε και αρχηγός.

Μεταπολεμικά υπήρξαν πολλοί ομογενείς κυπελλούχοι ή απλά φιναλίστ: Κύπριοι, Κων/πολίτες ή άλλοι Έλληνες του εξωτερικού, όπως: Σημαντήρης, Σοφιανίδης, Βασιλείου, Γιούτσος, Ιωσήφ Μιχαηλίδης, Νίκος Καραμανλής, Μαντζουράκης, Παμπουλής, Κουρέας, Χατζηπαναγής, Κίζας, Τάσος, Γαλάκος, Κόβης, Λαφτσής κλπ, τους οποίους παρουσίασα με λεπτομέρειες στο άρθρο μου «Κύπριοι και ομογενείς κυπελλούχοι Ελλάδας» (21/5/2016).

Αλλά για να υπάρξει αλλοδαπός κυπελλούχος, πέρασαν 41 χρόνια από τον πρώτο τελικό. Συνέβη το 1973 στον τελικό: ΟΣΦΠ-ΠΑΟΚ 1-0 και δεν ήταν ένας παίκτης. Με τους ερυθρόλευκους αγωνίστηκαν πέντε ελληνοποιημένοι, κατά την ορολογία της εποχής εκείνης, ποδοσφαιριστές: οι Ουρουγουανοί Μίλτον Βιέρα και Χούλιο Λοσάντα (μπήκε ως αλλαγή στο 89΄) και οι ομογενείς μεν, αλλά διεθνείς με τις χώρες προέλευσής τους: Ρομέν Αργυρούδης, Υβ Τριαντάφυλλος (Γαλλία), Δημήτρης Περσίδης (Αυστρία). Οι Βιέρα, Λοσάντα πρέπει να θεωρούνται οι πρώτοι αλλοδαποί που κατέκτησαν το Κύπελλο Ελλάδας, αν και κάποιοι συνυπολογίζουν και τους άλλους τρεις.

Βιέρα και Λοσάντα οι πρώτοι ξένοι κυπελλούχοι Ελλάδας

 

Από κει και πέρα ο παρουσίες ξένων σε τελικούς δεν ήταν ούτε σπάνιες, όπως πιο παλιά, ούτε εξωτικές. Ως το 2000 περίπου ήταν λίγοι, το πολύ 5-6 σε κάθε τελικό. Στη συνέχεια ο αριθμός άρχισε να αυξάνει υπερβολικά, ώσπου φτάσαμε τα τελευταία χρόνια να μετράμε στα δάχτυλα του ενός χεριού τους Έλληνες φιναλίστ. Παράλληλα οι αγωνιζόμενοι εκπροσωπούν μια μεγάλη ποικιλία χωρών.

Για παράδειγμα στον φετινό τελικό (ΠΑΟΚ-Ολυμπιακός 2-1) οι 20άδες των δύο φιναλίστ περιλάμβαναν συνολικά 13 Έλληνες και 27 αλλοδαπούς από τρεις ηπείρους: Ευρώπη, Αφρική, Νότ. Αμερική. Πέντε Έλληνες είχε ο κυπελλούχος ΠΑΟΚ κι οκτώ ο Ολυμπιακός. Ως βασικοί ξεκίνησαν μόνο έξι Έλληνες από τους οκτώ που έπαιξαν συνολικά, οπότε στο μεγαλύτερο διάστημα του ματς το Κύπελλο Ελλάδος διεκδικούσαν 15-17 ποδοσφαιριστές από διάφορες χώρες. Δεν καταρρίφθηκε το αρνητικό ρεκόρ του 2017, όταν έπαιξαν 4 βασικοί/7 συνολικά Έλληνες ούτε του 2016 (5 βασ./7 συν.), αλλά η φετινή καταγράφεται ως η τρίτη χειρότερη περίπτωση στην ιστορία του θεσμού, όσον αφορά τη συμμετοχή Ελλήνων.

 

Οι τελικοί που αγωνίστηκαν οι λιγότεροι Έλληνες είναι κατά σειρά:

[1] Τελικός 2017, ΠΑΟΚ-ΑΕΚ 2-1: Έλληνες 4 βασικοί - 7 σύνολο.

[2] Τελικός 2016, ΑΕΚ-ΟΣΦΠ 2-1: Έλληνες 5 βασικοί - 7 σύνολο.

[3] Τελικός 2021, ΠΑΟΚ-ΟΣΦΠ 2-1: Έλληνες 6 βασικοί - 8 σύνολο.

[4] Τελικός 2018, ΠΑΟΚ-ΑΕΚ 2-0: Έλληνες 7 βασικοί - 10 σύνολο.

[5] Τελικός 2015, ΟΣΦΠ-Ξάνθη 3-1: Έλληνες 7 βασικοί - 11 σύνολο.

[6] Τελικός 2009, ΟΣΦΠ-ΑΕΚ 4-4 (15-14 π.): Έλληνες 8 βασικοί - 9 σύνολο.

[7] Τελικός 2019, ΠΑΟΚ-ΑΕΚ 1-0: Έλληνες 8 βασικοί - 10 σύνολο.

[8] Τελικός 2010, ΠΑΟ-Άρης 1-0: Έλληνες 8 βασικοί - 11 σύνολο.

 

Πασχάλακης και Τσιγγάρας

οι δυο Έλληνες κυπελλούχοι 2021 του ΠΑΟΚ

Στον φετινό τελικό σημειώθηκαν και κάποια άλλα αρνητικά ρεκόρ σχετικά με το φαινόμενο της ξενομανίας, τα οποία περιγράφουμε στη συνέχεια.

Α) 29 παίκτες από 16 χώρες (όσες και το 2016).

 Παίκτες προερχόμενοι από 16 διαφορετικές χώρες είχαν παίξει και στον τελικό του 2016 (ΑΕΚ-Ολυμπιακός 2-1). Το ρεκόρ αυτό ισοφαρίστηκε φέτος, με τη διαφορά ότι τότε με τις τρεις αλλαγές έπαιξαν 28 ποδοσφαιριστές, ενώ φέτος ήταν 29, αφού ο Ολυμπιακός έκανε τέσσερις αλλαγές. Ιδού ο πίνακας παικτών του φετινού τελικού:

 

ΧΩΡΕΣ	ΑΡΙΘΜΟΣ	ΠΑΟΚ	ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ
Ελλάδα	8	Αλέξ. Πασχαλάκης Χάρης Τσιγγάρας (από 80΄)	Θαν. Ανδρούτσος Χοσέ Χολέμπας Ανδρ. Μπουχαλάκης Γιώργος Μασούρας (ως 86΄) Σ. Παπασταθόπουλος (ως 25΄) Κώστας Φορτούνης (από 46΄)
Πορτογαλία	4	Βιερίνια	José Sá Rúben Semedo Bruma (ως 46΄)
Βραζιλία	2	Rodrigo Douglas Augusto
Αίγυπτος	2	Amr Warda (ως 80΄)	Ahmed Hassan (από 86΄)
Γαλλία	2		Yann M'Vila Mathieu Valbuena (από 92΄)
Ισπανία	1	José Ángel Crespo
Αυστρία	1	Stefan Schwab
Σερβία	1	Andrija Živković
Κάπε Βέρντε	1	Fernando Varela
Πολωνία	1	Karol Świderski (ως 80΄)
Τσεχία	1	Michael Krmenčík (από 80΄)
Γκάνα	1	Baba Rahman (ως 95΄)
Αλβανία	1	Enea Mihaj (από 95΄)
Μαρόκο	1		Youssef El-Arabi
Μολδαβία	1		Oleg Reabciuk (από 25΄)
Γουινέα	1		Mady Camara (ως 92΄)

 

 

Παπασταθόπουλος, Μασούρας, Ανδρούτσος

τρεις από τους έξι Έλληνες φιναλίστ του Ολυμπιακού.

Β) ΠΑΟΚ: ο πιο πολυεθνικός κυπελλούχος με παίκτες από 12 χώρες!

 Όπως προκύπτει από τον πιο πάνω πίνακα ο ΠΑΟΚ χρησιμοποίησε 14 παίκτες από 12 διαφορετικές χώρες, συνυπολογίζοντας και την Ελλάδα. Ισοφάρισε το ρεκόρ του φιναλίστ 2016 Ολυμπιακού που είχε χρησιμοποιήσει παίκτες από 12 χώρες και ξεπέρασε το δικό του ρεκόρ, όταν πήρε τα κύπελλα το 2017 και το 2018 χρησιμοποιώντας παίκτες από 10 χώρες. Η φετινή περίπτωση καθιστά τον ΠΑΟΚ τον πιο πολυεθνικό κυπελλούχο Ελλάδος όλων των εποχών.

Ο πίνακας με τους πιο πολυεθνικούς κυπελλούχους και φιναλίστ.

 

ΤΕΛΙΚΟΣ	ΟΜΑΔΑ	ΧΩΡΕΣ (με Ελλάδα)	ΞΕΝΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ
2021	ΠΑΟΚ	12	12
2016	Ολυμπιακός (φιν)	12	13
2018	ΠΑΟΚ	10	11
2017	ΠΑΟΚ ΑΕΚ (φιν)	10 10	11 10
2019	ΠΑΟΚ	09	10
2015	Ολυμπιακός	09	11
2020	Ολυμπιακός	08	09
2010	Άρης (φιν)	08	12

 

 

Φορτούνης, Χολέμπας, Μπουχαλάκης,

οι άλλοι τρεις από τους έξι Έλληνες φιναλίστ του Ολυμπιακού.

Γ) Κυπελλούχος με έναν μόνο Έλληνα ως βασικό και δύο συνολικά.

 Ο φετινός κυπελλούχος ΠΑΟΚ χρησιμοποίησε μόνο δυο Έλληνες στον τελικό: ως βασικό τον τερματοφύλακα Αλέξανδρο Πασχαλάκη και ως αλλαγή τον Χάρη Τσιγγάρα που μπήκε στο 80΄. Έμειναν στον πάγκο οι: Χρήστος Τζόλης, Λευτέρης Λύρατζης, Γιάννης Κωνσταντέλιας. Έτσι κατέρριψε το δικό του αρνητικό ρεκόρ όσον αφορά τις ελληνικές συμμετοχές από το 2017, όταν πάλι ξεκίνησε με έναν Έλληνα, τον τερματοφύλακα Παν. Γλύκο αλλά είχαν μπει άλλοι δυο ως αλλαγές στα τελευταία λεπτά. 

Το αρνητικό ρεκόρ συμμετοχής Ελλήνων σε φιναλίστ [όχι απαραίτητα κυπελλούχο] παραμένει στον Ολυμπιακό από τον τελικό του 2016 (ΑΕΚ-ΟΣΦΠ 2-1), όταν χρησιμοποίησε μόνο τον Φορτούνη (και στα 90΄) και 13 ξένους (10 βασικούς και 3 ως αλλαγές).

Παραθέτουμε έναν σχετικό πίνακα.

 

ΟΜΑΔΑ	ΕΤΟΣ	ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΑΙΚΤΕΣ	ΛΕΠΤΑ
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ	2016 (φιν.)	Κώστας Φορτούνης	90+
ΠΑΟΚ	2021 (κυπ.)	Αλέξανδρος Πασχαλάκης Χάρης Τσιγγάρας	90+ από 80΄
ΑΡΗΣ	2010 (φιν.)	Μιχάλης Σηφάκης Θανάσης Πρίττας	90+ 90+
ΑΡΗΣ	2008 (φιν.)	Κώστας Νεμπεγλέρας Αβραάμ Παπαδόπουλος Νίκος Καράμπελας	90+ 90+ ως 61΄
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ	2015 (κυπ.)	Δημήτρης Σιόβας Κώστας Φορτούνης Κώστας Μήτρογλου	ως 84΄ από 65΄ από 79΄
ΠΑΟΚ	2017 (κυπ.)	Παναγιώτης Γλύκος Στέλιος Μαλεζάς Στέλιος Κίτσιου	90+ από 86΄ από 90΄

 

Θοδωρής Μπελίτσος

Ν. Σμύρνη, 1 Ιουνίου 2021