Παπούτσι από τον τόπο σου; ή μήπως οι ξένοι το καταφέρνουν καλύτερα;

 

Οι παλαιότεροι αναγνώστες αθλητικών εφημερίδων, πιθανόν θα θυμούνται τα εκτενή αφιερώματα των εφημερίδων αυτών στις ομάδες που συμμετείχαν στα εθνικά πρωταθλήματα κάθε σεζόν, παρουσιάζοντας τα ρόστερ, τις μεταγραφές, τα προπονητικά επιτελεία και κάθε λογής άλλη πληροφορία εν όψει της νέας ποδοσφαιρικής χρονιάς. Μαζί παρουσιάζονταν και διάφορα στατιστικά για τα περασμένα πρωταθλήματα, όπως ο πρώτος σκόρερ κάθε χρονιάς, οι διαιτητές, οι κάρτες, τα πέναλτι και άλλοι πίνακες με παρόμοια στοιχεία.

 (Sportime, 1995/96)

Ένα από αυτά τα στατιστικά που συχνά-πυκνά συμπεριλαμβανόταν σε τέτοια αφιερώματα, αφορούσε την αναλογία Ελλήνων-Ξένων προπονητών στις ομάδες της Α’ Εθνικής. Παρουσιαζόταν ως μια μέτρηση της εμπιστοσύνης των ομάδων προς το ημεδαπό προπονητικό δυναμικό ή την “ξενομανία”.

Προσωπικά έχω χρόνια να δω ανανεωμένο τον πίνακα αυτόν, οπότε λαμβάνοντας ως βάση το τελευταίο τέτοιο διαθέσιμο αφιέρωμα, και συμπληρώνοντας με τις μετρήσεις μέχρι και τη φετινή σεζόν (2023/24), ο πίνακας όσον αφορά τα χρόνια της επαγγελματικής Α’ Εθνικής έχει πλέον διαμορφωθεί όπως φαίνεται παρακάτω:

 

Συσχετισμοί Ελλήνων/Ξένων προπονητών στην αρχή της κάθε χρονιάς:

ΣΕΖΟΝ	ΕΛΛ	ΞΕΝ	% ΕΛΛ	% ΞΕΝ
1979/80*	9	9	50%	50%
1980/81	9	9	50%	50%
1981/82	9	9	50%	50%
1982/83	6	12	33%	67%
1983/84	4	12	25%	75%
1984/85	8	8	50%	50%
1985/86	5	11	31%	69%
1986/87	3	13	19%	81%
1987/88	7	9	44%	56%
1988/89	7	9	44%	56%
1989/90	4	14	22%	78%
1990/91	7	11	39%	61%
1991/92	6	12	33%	67%
1992/93	10	8	56%	44%
1993/94	9	9	50%	50%
1994/95	10	8	56%	44%
1995/96	10	8	56%	44%
1996/97	13	5	72%	28%
1997/98	10	8	56%	44%
1998/99	9	9	50%	50%
1999/00	10	8	56%	44%
2000/01	13	3	81%	19%
2001/02	9	5	64%	36%
2002/03	8	8	50%	50%
2003/04	8	8	50%	50%
2004/05	9	7	56%	44%
2005/06	9	7	56%	44%
2006/07	9	7	56%	44%
2007/08	7	9	44%	56%
2008/09	6	10	38%	63%
2009/10	5	11	31%	69%
2010/11	8	8	50%	50%
2011/12	9	7	56%	44%
2012/13	13	3	81%	19%
2013/14	15	3	83%	17%
2014/15	13	5	72%	28%
2015/16	11	5	69%	31%
2016/17	9	7	65%	44%
2017/18	9	7	65%	44%
2018/19	9	7	65%	44%
2019/20	7	7	50%	50%
2020/21	6	8	43%	57%
2021/22	7	7	50%	50%
2022/23	6	8	43%	57%
2023/24	5	9	36%	64%
ΣΥΝΟΛΟ	375	367	51%	49%

* Στους Έλληνες συμπεριλαμβάνεται και ο Βασίλης Ταβλαρίδης (Δόξα Δράμας) που καθόταν ως υπηρεσιακός στον πάγκο μέχρι να βγει η βίζα του Τσβέταν Ίλτσεφ.

 

Τις τρεις πρώτες σεζόν εμφανιζόταν απόλυτη ισορροπία στον ξεκίνημα (έστω και με τον αστερίσκο του Βασίλη Ταβλαρίδη), αλλά αργότερα παρατηρείται μεγάλη διακύμανση στο πέρασμα των χρόνων.

Ρίχνοντας μια πιο αναλυτική ματιά στις ακραίες τιμές, βλέπουμε το 2013/14 το μέγιστο ως προς το ποσοστό των Ελλήνων προπονητών (83%) αλλά και γύρω από εκεί, δηλαδή από το 2010 έως το 2018 κυριαρχούν οι Έλληνες, δείγμα πως η οικονομική κρίση έστρεψε τις ομάδες σε φθηνότερες λύσεις.

Αντίθετα, η μέγιστη τιμή των ξένων προπονητών παρατηρείται τη σεζόν 1986/87 (81%), όντας μία από τις 7 συνεχόμενες χρονιές που ο αριθμός των ξένων υπερτερούσε των Ελλήνων, επίσης δείγμα της αίσθησης οικονομικής ευρωστίας των συλλόγων τα χρόνια εκείνα.

Ως προς τη συνολική αποτίμηση, στο σύνολο των 45 σεζόν που έχουν ληφθεί υπόψη, εμφανίζεται μια πλειοψηφία των Ελλήνων προπονητών που είναι τόσο ισχνή ώστε να μπορεί να θεωρηθεί αμελητέα, ουσιαστικά πρόκειται περί ίσου αριθμού.

Ως συμπέρασμα, εκτιμώ πως η ροπή των ελληνικών συλλόγων Α’ Εθνικής είναι σταθερά προς τους ξένους προπονητές, με περιοριστικό παράγοντα τα χρήματα που διαθέτουν για την κάλυψη αυτής της τόσο νευραλγικής θέσης για κάθε ομάδα.

 

AV Koeman