ΕΛΛΗΝΙΚΟ & ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: Θόδωρος Πάλλας (1949-2025): ο διεθνής άσσος του Άρεως

Απεβίωσε πριν από λίγες ημέρες ένας σπουδαίος μεσο-αμυντικός των 70’s, ο Θόδωρος Πάλλας, σημαία του Άρη για 12 χρόνια: κυπελλούχος το 1970 με τους κίτρινους της Θεσσαλονίκης και δευτεραθλητής το 1979-80, όταν ο Άρης ισοβάθμησε με τον Ολυμπιακό κι έχασε τον τίτλο μετά από αγώνα μπαράζ.

Το Δεκέμβρη του 1980 μεταπήδησε στον Ολυμπιακό, με τον οποίο πανηγύρισε δυο πρωταθλήματα και ένα κύπελλο. Το Δεκέμβρη του 1982 πήγε στην Κόρινθο, με την οποία έπαιξε στη Β΄ Εθνική ως τον Μάρτιο, όταν σταμάτησε ολοκληρώνοντας την καριέρα του.

Υπήρξε διεθνής με τις εθνικές ομάδες Νέων, Ελπίδων, Ενόπλων και 31 φορές με την Εθνική ανδρών από το 1971 ως το 1978.

Αλλά ας ξεφυλλίσουμε από την αρχή το βιβλίο του αείμνηστου Θεσσαλονικιού άσσου, με τη βοήθεια μιας συνέντευξης που είχε δώσει στον καλό δημοσιογράφο Κώστα Κυριαζή στο ιστορικό περιοδικό «Φίλαθλος» το Δεκέμβρη του 1973, όταν βρέθηκε στην Αθήνα εν όψει του αγώνα της Εθνικής με τη Γιουγκοσλαβία για τα προκριματικά του Π.Κ. 1974.

Το ξεκίνημα

Ο Πάλλας γεννήθηκε το 1949 και μεγάλωσε στη συνοικία «Αλλατίνη» της Θεσσαλονίκης. Μπάλα έμαθε στα άχτιστα οικόπεδα της περιοχής. Αν και μικρός το δέμας, διακρινόταν για το δυναμισμό, την οξυδέρκεια και την ταχύτητά του. Πολύ μικρός εντάχθηκε στον Πυρσό, μια ανεξάρτητη ομάδα που είχε ιδρυθεί στη συνοικία Δόξα της πόλης, η οποία στις αρχές της δεκ. ’60 εντάχθηκε στις μικρές κατηγορίες της ΕΠΣΜ. Οι επιτυχίες του Πυρσού που άρχισε να ανεβαίνει τις τοπικές κατηγορίες (από την Δόκιμη το 1959-60, το 1964 ανέβηκε στη Β΄) καταγράφονταν στις τοπικές εφημερίδες. Στη συνέντευξη ο Πάλλας θυμάται τη λαχτάρα με την οποία έψαχνε και μάζευε τα αποκόμματα, όταν στα ψιλά γράμματα υπήρχε η σύνθεση της ομάδας με το όνομά του.

Η αλάνα που έπαιζε ο Πυρσός βρισκόταν αρκετά κοντά στην Τούμπα με αποτέλεσμα να τον δει ένας οπαδός του ΠΑΟΚ, ο οποίος το 1961 τον πήγε στον δικέφαλο να δοκιμαστεί αλλά δεν τους έπεισε. Ευτυχώς, όπως λέει ο ίδιος διότι: «η λαχτάρα μου να παίξω σε μεγάλη ομάδα παρ’ ολίγον να με κάνουν προδότη». Γράφτηκε στα τσικό του Άρη, από τα οποία διαδοχικά ανέβηκε στην εφηβική και στη Β΄ ομάδα. Το 1968 ο Πορτογάλος προπονητής Σεβεριάνο Κορέιρα (1913-1978) τον προώθησε στην πρώτη ομάδα.

Οι γονείς του, ο Πέτρος και η Ελευθερία, άνθρωποι με μέτριες οικονομικές δυνατότητες, δεν έβλεπαν με καλό μάτι το πάθος του για τη μπάλα. Φοβούνταν πως θα παραμελήσει το σχολείο, κάτι που δεν έκανε. Παράλληλα με την ποδοσφαιρική του πρόοδο, ο Θόδωρος ήταν επιμελής και στα μαθήματα. Κατάφερε να πετύχει στην Γεωπονοδασολογική Σχολή του Αριστοτέλειου, από την οποία πήρε πτυχίο δασολόγου. Όπως είπε στη συνέντευξή του: «η μελέτη και το ποδόσφαιρο δεν μου αφήνουν παρά ελάχιστες ελεύθερες ώρες».

Καθιέρωση στον Άρη

Στον Άρη καθιερώθηκε αμέσως στην Α΄ ομάδα. Τη σεζόν 1968-69 είχε 32 συμμετοχές (2 γκολ), ενώ αγωνίστηκε και στα ματς με την Χιμπέρνιανς Μάλτας και την Ουίπεστ για το Κύπελλο Εκθέσεων. Δυο χρόνια αργότερα πανηγύρισε την κατάκτηση του Κυπέλλου Ελλάδος, τη μεγαλύτερη επιτυχία του Άρη από το 1946 που είχε αναδειχθεί πρωταθλητής Ελλάδος.

Άρης 1970. Ο Πάλλας καθιστός άκρη δεξιά

Αγωνίστηκε δώδεκα συνεχείς σεζόν στο Χαριλάου, τις τελευταίες με το περιβραχιόνιο του αρχηγού. Υπήρξε ο συνδετικός κρίκος δυο σπουδαίων ομάδων του συλλόγου, εκείνης των αρχών της δεκ. ’70 (Χρηστίδης, Ναλμπάντης, Κεραμιδάς, Συρόπουλος, Σπυρίδων, Παπαϊωάννου, Αλεξιάδης) που κατέκτησε το κύπελλο κι έπαιζε σχεδόν κάθε χρόνο στην Ευρώπη και της ομάδας που άγγιξε τον τίτλο στο πρώτο επαγγελματικό πρωτάθλημα, το 1979-80 (Παπαφλωράτος, Παντζιαράς, Φοιρός, Βένος, Κούης, Όλε Σκόμποε, Σεμερτζίδης, Ζήνδρος, Μπαλλής, Δράμπης, Ανανιάδης).

Άρης 1971-72. Ο Πάλλας με την μπάλα στα δεξιά

Ως αρχηγός αυτής της ομάδας μετείχε στη μεγάλη πορεία στους 16 του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ 1979-80, αποκλείοντας την Μπενφίκα (3-1, 1-2) των Μπέντο, Νενέ, Φονσέκα και την Περούτζια (1-1, 3-0 εκτός) του Πάολο Ρόσι πριν αποκλειστεί από την Σεντ Ετιέν (1-4, 3-3) του Μισέλ Πλατινί, ματς στα οποία σκόραρε δυο φορές με πέναλτι. Στα πέναλτι υπήρξε σπεσιαλίστας και μόνιμος εκτελεστής ως την ανάδειξη του Ντίνου Κούη.

Ο Πάλλας αρχηγός του Άρη στο μπαράζ στο Βόλο, 24.5.1980

Στις εθνικές ομάδες

Ο Πάλλας υπήρξε διεθνής με τις εθνικές ομάδες Νέων, Ελπίδων, Ενόπλων και Ανδρών.

Με την Ελπίδων κατέκτησε το Βαλκανικό κύπελλο το 1971 με συμπαίκτες τους: Βασ. Κωνσταντίνου, Γιάννη Γούναρη, Γιαννούλη, Δεληγιάννη, Καμπά, Καραβίτη, Κουμαριά, Λαβαρίδη, Μαντζουράκη, Μιχαηλίδη, Μιχαλόπουλο, Μυτιληναίο, Μωραϊτέλη, Νικολούδη και Παππά. Η διοργάνωση έγινε στη Λεωφόρο και ο Πάλλας ήταν βασικός και στα τέσσερα ματς που έδωσε η ελληνική ομάδα, με Γιουγκοσλαβία 1-0, Αλβανία 3-2, Ρουμανία 2-1 και Βουλγαρία 0-0.

Την επόμενη χρονιά 1971-72 ήταν μέλος της ομάδας των Ελπίδων που έφτασε ως τον ημιτελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Κ-23 της ΟΥΕΦΑ. Αφού απέκλεισε με άνεση την Ελβετία (2-0, 1-0) και τη Δανία (0-2, 5-0), αποκλείστηκε από την Τσεχοσλοβακία (0-2, 2-1), με την οποία πάλεψε στα ίσα: στο πρώτο ματς ο Δαβουρλής έχασε πέναλτι, ενώ στη ρεβάνς προηγήθηκε 2-0. Ο Πάλλας έπαιξε μόνο στον τελευταίο αγώνα με την Τσεχοσλοβακία στη Λεωφόρο, με συμπαίκτες τους: Σιδηρόπουλο (τ), Γκλέζο, Γούναρη, Καψή, Σαράφη, Κρητικόπουλο, Ελευθεράκη, Ασλανίδη, Δαβουρλή, Σταυρόπουλο, Μαύρο, Καμπά.

Λεωφόρος, 31.5.1972. Εθνική Ελπίδων: Γκλέζος, Γούναρης, Σιδηρόπουλος, Καψής, Σαράφης, Ελευθεράκης - Πάλλας, Κρητικόπουλος, Ασλανίδης, Σταυρόπουλος, Δαβουρλής

Με την Ενόπλων αγωνίστηκε κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας. Το 1975 έπαιξε στα τέσσερα ματς της τελικής φάσης του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος ΣΙΣΜ που έγινε στη Γερμανία, με Νιγηρία 2-1, Κουβέιτ 1-3, Ολλανδία 1-2 και Ιράν 1-2. Η Ελλάδα τερμάτισε έκτη. Είχε συμπαίκτες τους: Πουπάκη, Φοιρό, Νικολάου, Ναλπάντη, Κυράστα, Μ. Παππά, Αποστολίδη, Γαλάκο, Σπυρόπουλο, Αρδίζογλου, Πέλλιο, Ιωσηφίδη, Φανάρα, Μουτάφη, Καμπά, Βασιλόπουλο, Γ. Παπαδημητρίου, Σαγκορίδη, Ελευθεράκη, Παγκάκη.

Το 1976 αγωνίστηκε στα τέσσερα ματς της προκριματικής φάσης του Παγκ. Πρωτ. ΣΙΣΜ, με Ιταλία 1-2, 2-2 (πέτυχε και γκολ) και Σουδάν 3-0, 1-1. Η Ελλάδα δεν προκρίθηκε. Είχε συμπαίκτες τους: Φανάρα, Αρβανίτη, Βαλλιάνο, Κυράστα, Πέλλιο, Φοιρό, Νικολούδη, Αρδίζογλου, Κουσουλάκη, Νικολάου, Βασιλόπουλο, Καραβίτη, Αναστασιάδη, Εμβολιάδη, Ιωσηφίδη, Παράσχο, Δράμπη, Μουτάφη κ.ά.

30.11.1971, Καραϊσκάκη. Ελλάδα-Αγγλία 0-2. Ο Πάλλας 3ος από αριστερά επάνω

Στην Εθνική ανδρών κλήθηκε από τον Μπίλι Μπίγκαμ. Έπαιξε για πρώτη φορά στις 17.11.1971 σε ένα φιλικό 2-2 με την Βουλγαρία στη Σόφια. Υπήρξε 31 φορές διεθνής. Το τελευταίο διεθνές του ματς ήταν το επιβλητικό 8-1 επί της Φινλανδίας στις 11.10.1978 στη Λεωφόρο για τα προκριματικά του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Ήταν μια νίκη που σήμανε την ανάσταση της Εθνικής, η οποία είχε ξεκινήσει με δύο έκτος έδρας ήττες από Φινλανδία 0-3 και ΕΣΣΔ 0-2, αλλά στη συνέχεια πήρε την πρόκριση για τα τελικά του Euro 1980.

Οι 31 συμμετοχές, στα 48 ματς που έδωσε η Εθνική από το 1971 ως το 1978, ήταν ένας μεγάλος αριθμός για την εποχή εκείνη καθώς ελάχιστοι είχαν ξεπεράσει τα 30 διεθνή ματς. Κι ακόμα πιο δύσκολο καθώς ο Πάλλας δεν έπαιζε σε αθηναϊκή ομάδα, όπως ανέφερε κι ο ίδιος στη συνέντευξή του, όταν ρωτήθηκε αν προσδοκά να τον καλούν πιο συχνά: «οπωσδήποτε για μας, που ζούμε μακριά από το κέντρο, είναι πιο δύσκολο να παίξουμε στην Εθνική». Η αλήθεια είναι πως την δεκ. ’70 υπήρξαν αρκετά καλά πλάγια μπακ και ο ανταγωνισμός ήταν μεγάλος, όπως: Σιώκος, Γκαϊτατζής, Συνετόπουλος, Αγγελής, Κυράστας, Ιωσηφίδης, Γούναρης, Δημητρίου, Βλάχος, Αθανασόπουλος, Μπ. Ιντζόγλου, Ελευθεριάδης, Θεοδωρίδης κ.ά.

6.5.1976, Λεωφόρος. Ελλάδα-Πολωνία 1-0: Γαλάκος, Κωνσταντίνου, Κούδας, Φοιρός, Σαράφης, Καψής - Κυράστας, Πάλλας, Δαβουρλής, Παπαϊωάννου, Χατζηπαναγής

Στα 31 διεθνή του παιχνίδια περιλαμβάνονται κάποια εμβληματικά, τα οποία έχουν μείνει στην ιστορία της εθνικής ομάδας και του ελληνικού ποδοσφαίρου, στα οποία ο Πάλλας είχε καθοριστική συμβολή, όπως:

Το ιστορικό 0-0 στο Μαρακανά με την παγκόσμια πρωταθλήτρια Βραζιλία, το 1974.

Τα ματς για το Euro 1976, στα οποία ήταν βασικός, με Βουλγαρία 3-3 (εκτός) και 2-1, με Μάλτα 0-2 (απρόσμενη ήττα εκτός) και 4-0 και κυρίως η ισοπαλία 1-1 στο Ντίσελντορφ με την παγκόσμια πρωταθλήτρια Δυτ. Γερμανία, την οποία η Ελλάδα απείλησε να αποκλείσει.

Το φιλικό 1-0 με την Πολωνία, το 1976, το μοναδικό παιχνίδι του Χατζηπαναγή με την Εθνική Ελλάδας.

Η νίκη με 1-0 επί της ΕΣΣΔ στο Καυτανζόγλειο, στις 10.5.1977, για τα προκριματικά του ΠΚ 1978, στο οποίο μπήκε ως αλλαγή στα τελευταία λεπτά και στο οποίο ήμουν παρών στις εξέδρες.

Και το 8-1 επί της Φινλανδίας στη Λεωφόρο, στο οποίο ήδη αναφέρθηκα.

1970-71, Χαριλάου, Άρης-ΑΕΚ 1-1. Ο Πάλλας πίσω από τον τερματοφύλακα της ΑΕΚ

Στον Ολυμπιακό και στην Κόρινθο

Στον Άρη ήταν καλά, όπως ανέφερε στη συνέντευξη του 1973: «Έτσι όπως είμαι στον Άρη, βρίσκω τις συνθήκες, τόσο τις οικονομικές για να ζήσω και να σπουδάσω, όσο και τις αγωνιστικές. Πιστεύω ότι υπάρχει το καλύτερο, αλλά αυτό δεν με προβληματίζει, γιατί είμαι ικανοποιημένος στον Άρη». Όμως, στα τέλη της δεκ. ’70, επαγγελματικοί λόγοι, τον έφεραν μόνιμα στην πρωτεύουσα, όταν διορίστηκε στο Υπ. Γεωργίας.

Παρολαυτά τη σεζόν 1980-81 ξεκίνησε με τον Άρη. Αγωνίστηκε κατά της Ίπσουιτς στον α΄ γύρο του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ, και μάλιστα σκόραρε στο Portman Road, μετριάζοντας κάπως τη συντριβή του 1-5. Στη ρεβάνς στο Καυτανζόγλειο, οι κίτρινοι προηγήθηκαν 3-0 στο 65΄ κι όλα έδειχναν πως θα κατάφερναν τη μεγάλη ανατροπή. Τελικά, οι Άγγλοι μείωσαν 3-1 στο 75΄ και η υπόθεση πρόκριση έλαβε τέλος.

Κάπου εκεί τελείωσε και η αρειανή περίοδος του Πάλλα. Το Δεκέμβρη του 1980 πήγε στον Ολυμπιακό. Με τους Πειραιώτες είχε λίγες συμμετοχές αλλά πανηγύρισε τρεις τίτλους: δυο πρωταθλήματα (1980-81 και 1981-82) και το κύπελλο 1981 (νταμπλ), ενώ έπαιξε και σε δύο ευρωπαϊκά ματς για το Κύπ. Πρωταθλητριών, με Κραϊόβα (0-3, 16.9.1981) και Έστερς (2-0, 15.9.1982).

1970-71, Ριζούπολη, Απόλλων-Άρης 2-0. Ο Πάλλας με τον Κυριακού

Το Δεκέμβρη του 1982 πήγε στην πρωτοπόρο της Β΄ Εθνικής Κόρινθο, που φιλοδοξούσε να επιστρέψει στην Α΄ Εθνική και είχε φέρει πολλούς έμπειρους παίκτες (Στέφα, Μυλωνά, Παπαϊωάννου, Κουρμπανά, Παθιακάκη, Γεροθόδωρο, Μπεκιάρη, Καρσιώτη) αλλά μετά το τέλος του α΄ γύρου ξεφούσκωσε. Ο Πάλλας έπαιξε σε 10 ματς περίπου. Υπήρξε απόλυτα συνεπής και σε κανένα δεν έγινε αλλαγή. Ο τελευταίος επίσημος αγώνας του ήταν το Κόρινθος-Ηρόδοτος 1-1, στις 27.2.83. Στις 2.3.83 έπαιξε στο φιλικό Κόρινθος-Παννεμεατικός 5-1 και στις 6.3.1983 ήταν στην αποστολή στο εκτός έδρας ματς με τον Εθν. Αστέρα (1-1). Στη συνέχεια έλυσε το συμβόλαιό του «κοινή συναινέσει» και αποχώρησε ολοκληρώνοντας την ποδοσφαιρική καριέρα του [Αθλητική Ηχώ, 12.3.1983].

Κατά τον αξιόπιστο στατιστικολόγο Δημήτρη Τσακίρη (soccerbase) κατέγραψε 395 αγώνες (30 γκολ) στο πρωτάθλημα της Α΄ Εθνικής, τους 369 με τον Άρη (2^ος στην ιστορία της ομάδας πίσω από τον Κούη). Μαζί με τα ματς κυπέλλου, τα 14 ευρωπαϊκά (12 με τον Άρη), τα ματς του Βαλκανικού κυπέλλου 1973 και 1978 που μετείχε ο Άρης, της Β΄ Εθνικής με την Κόρινθο και τα ματς με τις εθνικές ομάδες ξεπέρασε τα 470 επίσημα παιχνίδια στην καριέρα του. Χωρίς να μετρήσουμε τους αγώνες που έπαιξε στο ξεκίνημά του με τον Πυρσό Θεσσαλονίκης στο τοπικό της ΕΠΣ Μακεδονίας.

Αναμνήσεις από τη Θεσσαλονίκη των 70'ς και μεταγενέστερες

Το 1975-1980 που σπούδαζα στη Θεσσαλονίκη είχα την ευκαιρία να θαυμάσω τον Πάλλα σε αρκετά παιχνίδια στο Χαριλάου, όπου πήγαινα χάρις στη βοήθεια ενός φίλου αρειανού, του Θανάση Βαρσαμίδη, που μου εύρισκε φοιτητικά εισιτήρια ακόμα και για τα ντέρμπι, όπως Άρης-Παναθηναϊκός 0-0 το 1977-78 και Άρης-ΠΑΟΚ 2-0 το 1979-80, από το οποίο έχω κρατήσει το 8σέλιδο πρόγραμμα που τύπωνε τότε ο Σταύρος Πετρακόπουλος.

Είχα βρεθεί και σε ένα ματς ΠΑΟΚ-Άρη στην Τούμπα αλλά δεν θυμάμαι χρονιά και σκορ. Επίσης, σε ένα ματς με την αλβανική Σκεντέρμπεϊ για το βαλκανικό κύπελλο που ο Άρης είχε νικήσει 2-0. Μου άρεσαν κάτι τέτοια αντιδημοφιλή ματς τότε και τα έψαχνα. Και φυσικά, πήγαινα στα ματς με τον Πανιώνιο, όταν η ομάδα μου ανέβαινε στη Θεσσαλονίκη, από τα οποία συνήθως έφευγα με τη θλίψη της ήττας. Τη μεγαλύτερη απογοήτευση την ένιωσα στις 14 Μαρτίου 1979, στον προημιτελικό του Κυπέλλου όταν ο Άρης συνέτριψε τον Πανιώνιο με 5-2 και ο Πάλλας σκόραρε με πέναλτι για το 2-1. Βέβαια λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 18 Απρίλη ο Ιστορικός έκανε την απίθανη ανατροπή με 5-1, μετατρέποντας την θλίψη μου σε πανηγύρι, αφού και σε αυτό το ματς που έγινε την Μεγάλη Τετάρτη ήμουν στο γήπεδο καθώς είχα κατέβει στη Ν. Σμύρνη για τις πασχαλινές διακοπές.

Έγιναν και κάτι αψιμαχίες στα αποδυτήρια μεταξύ Πάλλα και Μαυρίκη, όπως γράφτηκε. Απότοκο της συντριβής ήταν ο Άρης να επιβάλλει βαρύ πρόστιμο στους παίκτες και ποινή αποκλεισμού στον Πάλλα και σε άλλους βασικούς ως το τέλος της σεζόν!

Τα χρόνια πέρασαν, ο Πάλλας σταμάτησε να παίζει κι εγώ διορίστηκα καθηγητής. Ώσπου τον Ιούνιο του 1986, βρέθηκα σε ένα σεμινάριο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης στο Μόλυβο της Λέσβου, στο οποίο ένας από τους εισηγητές ήταν ο Θ. Πάλλας που μας μίλησε για την αναδάσωση ως εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Δασών του Υπουργείου Γεωργίας. Έτσι γνώρισα και την άλλη του πλευρά, αυτήν του καταρτισμένου επιστήμονα. Μου έκαναν εντύπωση η σοβαρότητα με την οποία ανέπτυξε το θέμα, οι προσεγμένες διαφάνειες και οι τεκμηριωμένες απαντήσεις του στα ερωτήματα που τέθηκαν.

Όπως ήταν αναμενόμενο, οι άντρες καθηγητές του σεμιναρίου δεν χάσαμε την ευκαιρία· τον πλησιάσαμε για ποδοσφαιροκουβέντα. Δεν είχε πολλή διάθεση να πει πράγματα. Πιο πολύ άκουγε συγκαταβατικά. Του θύμισα τα ματς του κυπέλλου του 1979. Μας κάνατε μεγάλη ζημιά τότε, είπε χαμογελώντας.

Η παρουσία του στο σεμινάριο, μου επιβεβαίωσε τη θετική εικόνα που είχα σχηματίσει γι’ αυτόν τα χρόνια που τον παρακολουθούσα να παίζει στα γήπεδα ή από την τηλεόραση. Μια εικόνα ακριβώς ίδια με εκείνη που περιέγραφε στην παλιά νεανική του συνέντευξη, στην ερώτηση πώς ονειρευόταν το μέλλον του. Είχε πει:

«Να δώσω ό,τι μπορώ πιο πολλά σαν ποδοσφαιριστής και να τελειοποιηθώ ως επιστήμων. Ακόμη να μειώσω κατά το δυνατόν περισσότερο τις ελλείψεις μου σαν άνθρωπος. Θέλω φεύγοντας από το ποδόσφαιρο να έχω αφήσει ένα καλό όνομα και σαν μέλος της κοινωνίας να είμαι αγαπητός και σεβαστός».

Ας είναι αναπαυμένος!

Η συνέντευξη του Πάλλα στον Κώστα Κυριαζή

ΦΙΛΑΘΛΟΣ, Δεκέμβριος 1973