Οι πρωταγωνιστές της πρώτης Επαγγελματικής σεζόν

Οι ποδοσφαιριστές Α΄ Εθνικής περιόδου 1979-80 είναι παίκτες που ξεπέρασαν τις είκοσι συμμετοχές σε επίσημους αγώνες πρωταθλήματος, της συγκεκριμένης αγωνιστικής χρονιάς. Έπαιξαν δηλαδή, σε περισσότερα από τα μισά παιχνίδια της χρονιάς, η οποία περιελάμβανε 34 αγωνιστικές ημέρες.
Ανήκαν στο δυναμικό των 18 ομάδων που έλαβαν μέρος στην πρώτη στα χρονικά διοργάνωση της Επαγγελματικής Α΄Εθνικής κατηγορίας. Αποτέλεσαν δε, το συνδετικό κρίκο μεταξύ δυο εποχών του ελληνικούποδοσφαίρου. Κάποιοι, όπως ο σπουδαίοςΜίμης Δομάζος της ΑΕΚ βρίσκονταν τότε στο πέρας της αγωνιστικής τους σταδιοδρομίας, τη στιγμή που άλλοι, σαν τονΝίκο Βαμβακούλα του ΟΣΦΠ, ήταν στο ξεκίνημά τους.

Θερινό Πρωτάθλημα (ΟΠΑΠ) 1973-74

Με τα δυο γκολ που πέτυχε μέσα σε τρία λεπτά, 
ο Αναστασιάδης χάρισε το τρόπαιο του 1974 
στον ΠΑΟΚ

Την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου του1974, στο Εθνικό Στάδιο Βόλου, διεξήχθη ο Τελικός του 7ου κατά σειρά (και τελευταίου) Θερινού Πρωταθλήματος ΟΠΑΠ Α΄ Εθνικής κατηγορίας. Φιναλίστ στο θεσμό ήσαν οι ομάδες του ΠΑΟΚκαι του Αιγάλεω, οι οποίες ήδη κατείχαν από έναν σχετικό τίτλο, το 1968 οι Αθηναίοι και το 1969 οι Θεσσαλονικείς.

Ο αγώνας ήταν αμφίρροπος, ιδιαίτερα στο πρώτο μέρος, όταν η βροχή που έπεφτε καταρρακτωδώς δυσκόλευε τις προσπάθειες των ποδοσφαιριστών. Στην επάνάληψη ο καιρός βελτιώθηκε και ο ΠΑΟΚ, καλύτερος, πέτυχε δυο τέρματα με τον Άγγελο Αναστασιάδη (63'-65΄), κατακτώντας το τρόπαιο με σκορ 2-0 ενώ παράλληλα έλαβε σαν πριμ το χρηματικό ποσό του 1.000.000 δρχ. Για τη δεύτερη θέση που κατέλαβε, το Αιγάλεω εισέπραξε 500.000 δρχ.

Κάποτε, στην Α΄ Εθνική (τελευταίο)

Μέχρι να ολοκληρωθεί η αγωνιστική περίοδος 1974-75, η ενδεχόμενη επιστροφή του Α.Π.Ο.Ε.Λ., σε συνδυασμό με τη μείωση των συλλόγων της Α΄ Εθνικής από δεκαοκτώ σε δεκαέξι που είχε ...σχεδόν αποφασισθεί (!), δημιουργούσαν τραγελαφικές συνθήκες! Τελικά, τον Ιούνιο του 1975, οπότε και ανακοινώθηκε η μη συμμετοχή πλέον κυπριακών ομάδων στο ελληνικό πρωτάθλημα, έληξε η τεράστια εκκρεμότητα που υπήρχε με την παραμονή ή όχι του Ατρόμητου Αθηνών. 

Η ομάδα του Περιστερίου είχε μετά κόπων καταλάβει την 13η θέση της τελικής βαθμολογίας και οι παράγοντές της -όπως και ολόκληρος ο φίλαθλος κόσμος της- είδαν με ιδιαίτερη ανακούφιση να οριστικοποιείται από την Ε.Π.Ο. ο υποβιβασμός των πέντε (και όχι των έξι τελευταίων ομάδων της κατάταξης κάτι που θα γινόταν αν επέστρεφε ο Α.Π.Ο.Ε.Λ.), πράγμα που σήμαινε ότι ο Ατρόμητος ανανέωνε τη συμμετοχή του στο πρωτάθλημα και για την επόμενη χρονιά.

Το μετέωρο βήμα του Α.Π.Ο.Ε.Λ.

Όπως είδαμε, το τηλεγράφημα της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου περί συνέχειας της συμμετοχής του ΑΠΟΕΛ στην ελληνική Α΄ Εθνική και για την περίοδο 1974-75 έφτασε στα γραφεία της ΕΠΟ τη Δευτέρα 12 Αυγούστου 1974, δυο μόλις ημέρες πριν τα ολέθρια γεγονότα με την επέλαση του "Αττίλα ΙΙ" στη μεγαλόνησο. Οι συνομιλίες της Γενεύης ήταν ήδη σε αδιέξοδο, αλλά κανείς στην Ελλάδα δεν υποπτευόταν τι θα ακολουθούσε...

Οι παράγοντες της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας αντιμετώπισαν τη διαφαινόμενη επιστροφή του κυπριακού συλλόγου με σκεπτικισμό. Όπως αναφέρει η εφημερίδα "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ" στο φύλλο της Τρίτης 13 Αυγούστου "Σύμβουλοι της ΕΠΟ αναμένεται να θέσουν το θέμα κατά την κλήρωση του πρωταθλήματος Α΄ Εθνικής που θα διενεργηθεί την Παρασκευή 16 Αυγούστου 1974. Σε περίπτωση άρνησης των υπολοίπων συλλόγων να μεταβούν στην Κύπρο λόγω των προσφάτων γεγονότων, ο ΑΠΟΕΛ θα αποκλειστεί και τη θέση του θα καταλάβει ο Ολυμπιακός Βόλου".

Η Κύπρος στις φλόγες!

Τα ξημερώματα της Δευτέρας 15 Ιουλίουτου 1974 στην Κύπρο εξεράγει προδοτικό πραξικόπημα με την υποκίνηση της χούντας των Αθηνών και την ενεργό συμμετοχή των μελών της "Ε.Ο.Κ.Α. Β'" και πολυπληθών αξιωματικών και οπλιτών της Εθνοφρουράς του νησιού. 

Το προεδρικό μέγαρο στη Λευκωσίαβομβαρδίσθηκε ανηλεώς, με στόχο τη φυσική εξόντωση του Μακάριου, ωστόσο ο τελευταίος κατόρθωσε να επιζήσει και να καταφύγει αρχικά στη Μονή Κίκκου, μετά στην Πάφο (προπύργιο των μακαριακών δυνάμεων) και τέλος στη γενέτειρά του. Μάλιστα, ο "εθνάρχης" μπόρεσε να απευθυνθεί στους οπαδούς του με ένα σύντομο, συγκινησιακά φορτισμένο μήνυμα, στο οποίο κατήγγειλε την ωμή επέμβαση της δικτατορίας στα εσωτερικά της χώρας του.

Στην Αθήνα, την αρχική ευφορία για την επικράτηση του πραξικοπήματος, το οποίο φέρεται να είχε επικεφαλής τον παλαιό εκτελεστή της "Ε.Ο.Κ.Α." (Εθνική Οργάνωση Κυπρίων Αγωνιστών) και τώρα εκδότη Νίκο Σαμψών, διαδέχτηκε διάχυτη αμηχανία. Ο αρχιεπίσκοπος γρήγορα μετέβη με αγγλικό αεροπλάνο στη Μάλτα και μετά στο Λονδίνο, από όπου στηλίτευσε το πραξικόπημα και ζήτησε παράσταση στον Ο.Η.Ε., προκειμένου να εκθέσει τα συμβάντα στη διεθνή κοινότητα.

Ο Βόλος διαμαρτύρεται!

Είχαμε δει ότι ο Ολυμπιακός Βόλου, παρά τη νίκη του το Σάββατο 6 Ιουλίου 1974 επί του ΑΠΟΕΛ, θα έπρεπε να υποβιβασθεί στη Β΄ Εθνική. Η ομάδα της Μαγνησίας διαμαρτυρήθηκε εντονότατα προς όλες τις αρμόδιες αρχές, υποστηρίζοντας ότι διέθετε καλύτερη (συνολική) διαφορά τερμάτων από τον Πανσερραϊκό που έμενε στην Α΄ Εθνική, χάρις στη νίκη που πέτυχε την πρώτη ημέρα των μπαράζ. Ωστόσο, τα γεγονότα είχαν ήδη δρομολογηθεί. Την ίδια ημέρα που ο ΑΠΟΕΛ κέρδιζε τον Πανσερραϊκό, εξασφαλίζοντας και αυτό την παραμονή του (Σάββατο 3 Ιουλίου) η ΕΠΟ ανακοίνωνε το πρόγραμμα των συναντήσεων μεταξύ των τριών δευτεραθλητών της Β΄ Εθνικής που ήταν ο Ατρόμητος Αθηνών (ο οποίος είχε ηττηθεί σε αγώνα κατάταξης από την Καλαμάτα με 1-0, μόλις τρεις μέρες πριν στο Αγρίνιο, χάνοντας την πρωτιά του ομίλου του), ο Πιερικός και η Κόρινθος.

Πάντως, εκείνη η Τετάρτη (30 Ιουνίου 1974) αποδείχθηκε συμβολική για τις ποδοσφαιρικές διοργανώσεις, αφού την ίδια μέρα ξεκινούσε το τελευταίο Θερινό Πρωτάθλημα ΟΠΑΠ, Α΄ και Β΄ Εθνικής, με τη διεξαγωγή συνολικά 15 αναμετρήσεων. Επίσης, δόθηκε ο αγώνας κατάταξης μεταξύ ΠΑΟ Αγίου Δημητρίου και Α.Ο. Μοσχάτου για την πρωτιά σε όμιλο του Ειδικού Πρωταθλήματος 1974, στο γήπεδο της Νέας Ιωνίας Αθηνών. Το δραματικό όπως εξελίχθηκε ματς κέρδισαν οι Πειραιείς με 6-5 στα πέναλτι (κανονική διάρκεια 0-0), που ανέβηκαν έτσι στη Β΄ Εθνική. Τέλος, είχαμε και τον Τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος Ερασιτεχνών στο γήπεδο Περιστερίου, με τον Ολυμπιακό Λουτρακίου να επικρατεί με 3-1 του ΠΑΟ Κορυφής Βεροίας και να κατακτά το τρόπαιο.

Ο κύκλος της βίας επανακάμπτει...

Τον Ιανουάριο του 1974, ο Γεώργιος Γρίβας ή "Διγενής", ηγέτης της εθνικιστικής οργάνωσης "Ε.Ο.Κ.Α. Β΄" που επεδίωκε με τρομοκρατικά χτυπήματα τη φθορά του Μακάριου και την τελική εξουδετέρωσή του με στόχο την "Ένωση", απεβίωσε στο κρησφύγετό του. 

Εν συνεχεία, η οργάνωση ανακοίνωσε αναστολή της δράσης της και σαν επιστέγασμα της διαφαινόμενης ύφεσης, η κυπριακή κυβέρνηση θα χορηγούσε αμνηστεία σε όσα μέλη της θα εγκατέλειπαν τις δολιοφθορές και θα επανέρχονταν σε ομαλό κοινωνικό βίο. 

Ο νέος επικεφαλής της "Ε.Ο.Κ.Α. Β΄" Γεώργιος Καρούσος, σε διάγγελμά του της 3ης Φεβρουαρίου 1974 δήλωνε έτοιμος για ειρήνευση, εφόσον η άλλη πλευρά αποδεχόταν τις απαιτήσεις του για αμοιβαίες υποχωρήσεις και πάυση των διώξεων από το μακαριακό παρακρατικό μηχανισμό.

Όμως η προοπτική της αποσυμφόρησης της τεταμένης κατάστασης γρήγορα εξαφανίσθηκε, με την ανατροπή του Καρούσου από τους υφισταμένους του, οι οποίοι αφού τον συνέλαβαν, τον έστειλαν δέσμιο στην Αθήνα. Οι τελευταίοι, είχαν έρθει σε επαφή με ανθρώπους του δικτάτορα Ιωαννίδη, που τους έπεισαν να συνεχίσουν τη διάβρωση της κυπριακής Εθνοφρουράς, καθώς η επέμβαση της χούντας στο νησί ήταν προκαθορισμένη, με τελικό στόχο την οριστική απομάκρυνση του Μακάριου από το προσκήνιο.

Το πολιτικό παρασκήνιο

Δημοσίευμα της εφημερίδας "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ"
για τον αγώνα ΑΠΟΕΛ-ΠΑΟ (2-2)
της 12ης Μαΐου 1974

Από τα μέσα του Μαΐου 1974 είχε διαφανεί πως ο Α.Π.Ο.Ε.Λ., πιθανότατα, θα πετύχαινε την αποφυγή του υποβιβασμού. Την ίδια περίπου περίοδο και συγκεκριμένα την Παρασκευή 7 Ιουνίου, 2 ημέρες μετά τη διεξαγωγή της 32ης αγωνιστικής, όταν η κυπριακή ομάδα, νικώντας 1-0 τον Εθνικό Πειραιώς αναρριχήθηκε στην 15η θέση της βαθμολογίας, συγκλίθηκε και  η προγραμματισμένη τακτική Γενική Συνέλευση της Ε.Π.Ο., η οποία, μεταξύ άλλων αποφάσεων που έλαβε, διευκρίνησε ότι δεν θα επιδιωκόταν συμμετοχή και δεύτερης κυπριακής ομάδας στο ελληνικό πρωτάθλημα. Έτσι, σε περίπτωση που ο Α.Π.Ο.Ε.Λ. έμενε στην Α΄ Εθνική (όπως και έγινε), τότε την τέταρτη θέση ανόδου θα διεκδικούσαν οι δευτεραθλητές των τριών ομίλων της Β΄ Εθνικής. Ωστόσο, πίσω από αυτή τη φαινομενικά ασήμαντη λεπτομέρεια, κρυβόταν έντονο πολιτικό παρασκήνιο.

Ο ΑΠΟΕΛ εκπλήσσει!

(Συνέχεια του αφιερώματος "Κάποτε, στην Α΄ Εθνική...")

Τα μετέπειτα γεγονότα όμως δεν δικαίωσαν τους εμπνευστές του εγχειρήματος. Και ναι μεν οι Κύπριοι ποδοσφαιρικοί ιθύνοντες δεν έφεραν αντίρρηση στο να αποστέλουν κάθε χρόνο την εκάστοτε πρωταθλήτρια της νήσου στο ελληνικό πρωτάθλημα, ωστόσο ήταν τόσο μεγάλη η διαφορά δυναμικότητας μεταξύ των δυο χωρών, ώστε για έξι συνεχή χρόνια, καμία κυπριακή ομάδα δεν κατάφερνε να ανανεώσει την παραμονή της στην Α΄ Εθνική!

Τότε, το κυπριακό πρωτάθλημα λογιζόταν σαν ο 4ος όμιλος της ελληνικής Β΄ Εθνικής, αλλά λόγω της εμφανέστατης αδυναμίας των ομάδων της μεγαλονήσου, ο αριθμός των κυπριακών συμμετοχών στην ελληνική διοργάνωση δεν αυξανόταν. Οι θέσεις υποβιβασμού από την Α΄ Εθνική παρέμεναν από το 1970 σταθερά τέσσερις, με μια από αυτές (την τελευταία) να καταλαμβάνεται από τον κυπριακό σύλλογο.

Κάποτε, στην Α΄ Εθνική (μέρος 1ο)

Ο θυρεός του Ολυμπιακού Λευκωσίας

Στα μέσα της δεκαετίας του '70, το ελληνικό ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα της Α΄ Εθνικής κατηγορίας πέρασε μερικές από τις κρισιμότερες στιγμές της ιστορίας του, με αλλαγές και ποικίλες αναταράξεις οι οποίες έθεσαν σε μεγάλο κίνδυνο την αξιοπιστία του σαν θεσμού. Όλα άρχισαν στο τέλος της αγωνιστικής σεζόν 1973-74, με τα δραματικά γεγονότα της Κύπρου και τις επιπτώσεις που προκάλεσε η τουρκική εισβολή στη μεγαλόνησο.

Το δικτατορικό καθεστώς της "21ης Απριλίου", από την άνοιξη του 1967 όταν κατέλαβε δια της βίας των όπλων την εξουσία, είχε εφαρμόσει μια πολιτική που εξυπηρετούσε τις βαθύτερες επιδιώξεις του σε κάθε δυνατό επίπεδο. Με έναρξη λοιπόν την ποδοσφαιρική περίοδο 1967-68 και έχοντας εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου ("Κ.Ο.Π."), στο ελληνικό πρωτάθλημα εντάχθηκε και μια Κυπριακή ομάδα, που ήταν η πρωταθλήτρια Κύπρου της προηγούμενης χρονιάς. Την αρχή έκανε ο Ολυμπιακός Λευκωσίας, ο πρώτος σύλλογος από τη νήσο που έλαβε μέρος στη δική μας Α΄ Εθνική.

Αιγάλεω - Ηλυσιακός 2 - 2 (ένα ντέρμπι απ' τα παλιά)

Αντιγράφουμε από την «Ελευθεροτυπία» το ρεπορτάζ του Μάκη Παπαζήση, για τον αγώνα Αιγάλεω-Ηλυσιακός (2^η αγωνιστική της αγωνιστικής περιόδου 1979-80 στη Β΄ Εθνική)

«Έμοιαζε ντέρμπι Α’ Εθνικής

ΑΙΓΑΛΕΩ-ΗΛΥΣΙΑΚΟΣ 2-2»

Το Αιγάλεω και ο Ηλυσιακός μοιράστηκαν  τους βαθμούς χτες το απόγευμα στο στάδιο Καραϊσκάκη (ήρθαν ισόπαλοι 2-2) και έμειναν για δεύτερη Κυριακή χωρίς νίκη, αλλά δικαιούνται και οι δυο να υπερηφανεύονται για το συναρπαστικό δεύτερο ημίχρονο που χάρισαν στους 4.000 περίπου, φιλάθλους.

Α΄ Εθνική 5 αστέρων

Το χρονικό διάστημα 1984-89 σημάδεψε ανεξίτηλα την πορεία του ελληνικού επαγγελματικού πρωταθλήματος της Α’ Εθνικής κατηγορίας ποδοσφαίρου (σήμερα «Σούπερ Λίγκα»). Οι φίλαθλοι της χώρας μας είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν καλής ποιότητας θέαμα, τα εισιτηριακά ρεκόρ εκτινάχθηκαν στα ύψη, ενώ ο χαρακτήρας της διοργάνωσης αποδείχθηκε ιδιαίτερα λειτουργικός (με 30 αντί 34 αγωνιστικών ημερών) και πολύ ανταγωνιστικός: Πέντε διαφορετικές ομάδες κατέκτησαν τους έξι τίτλους πρωταθλητή, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί στο παρελθόν, ούτε επαναλήφθηκε στη συνέχεια.

Γιάννης Χανιώτης

Η ΑΕΚ του 1957: όρθιοι οι Τσαγκάρης, Κανάκης, Πουλής,
Σεραφείδης, Καρακατσάνης, Παραγιός, Πολύζος και 
καθιστοί οι Σταματιάδης, Νεστορίδης, Χανιώτης, Κουρτίδης

Ο Γιάννης Χανιώτης (γεν. Αθήνα 1937), είναι παλαίμαχος σέντερ-φορ, δεινός σκόρερ και "αστέρας" της ΑΕΚ κατά τη δεκαετία του ΄50.  Σε ηλικία 19 ετών ήταν ήδη βασικός στην πρώτη ομάδα. Ψιλόλιγνος, πολύ καλός στις εναέριες διεκδικήσεις, κοντρολαρισμένος και κινητικός, διακρίθηκε στα πρωταθλήματα Αθηνών και στην Τελική φάση του Πρωταθλήματος Ελλάδας. 

Το καλοκαίρι του 1959, κατόπιν εισήγησης του προπονητή της Τρύφωνα Τζανετή,  η "Ένωση" απέκτησε από το Αιγάλεω τον ταλαντούχο επιθετικό Γιάννη Μαρδίτση και ο Χανιώτης μετακινήθηκε σαν αντάλλαγμα της μετεγγραφής (μαζί με το Σταύρο Γιαφάλογλου, τον Κώστα Χατζημιχαήλ και τους Χρυσάκη και Καραλή) στην ομάδα των δυτικών προαστείων. 

Πρωτάθλημα Α΄ κατηγορίας Αθηνών 1978-79

Το καλοκαίρι του 1978 είχαν συμπληρωθεί αισίως έντεκα περίοδοι διοργάνωσης πρωταθλημάτων της Α’ Κατηγορίας της ΕΠΣ Αθηνών με τη μορφή που γνωρίζουμε, δηλαδή σε δύο ομίλους οι πρωταθλητές των οποίων αγωνίζονται στο τέλος της σεζόν για τον τίτλο του υπέρ-πρωταθλητή της Κατηγορίας. Παράλληλα, η Ένωση Αθηνών, με τη λήξη εκείνης της χρονιάς προχώρησε στην σύνταξη πρακτικών σε νέα καλαίσθητη επίτομη έκδοση (αντί για τις δακτυλογραφημένες καταστάσεις των προηγουμένων ετών), τακτική που συνεχίζεται αδιαλείπτως έως και σήμερα.

Λεγεωνάριοι στην Α΄ Εθνική

Νέτο Γκουερίνο

Μετά από πολλών «κόπων» και «βασάνων» ολοκλήρωσα (πιστεύω) την πλήρη λίστα των Λεγεωνάριων. Μερικοί άφησαν, με ανεξίτηλη γραφή, την υπογραφή τους στα ποδοσφαιρικά δρώμενα της Ποδοσφαιρικής Ελλάδος, ενώ ένα μεγάλο μέρος απλά πέρασε, έπαιξε και την έκανε για άλλες πολιτείες!

Ονόματα που θα παραμείνουν για πολλή καιρό ακόμα στις μνήμες των Φιλάθλων όπως Βαζέχα, Τζόρτζεβιτς, Σαβέφσκι, Γκουερίνο κλπ.

Από την άλλη μεριά υπάρχουν και τα λεγόμενα «παλτά» που ήρθαν με πολλές υποσχέσεις και περγαμηνές, εάν πιστέψουμε των Αθλητικό τύπο της Εποχής!

Μια ξεχωριστή 11άδα διεθνών

Ο αείμνηστος Κώστας Δαβουρλής.

Ούτε λίγο ούτε πολύ, τους 567 έφτασαν οι παίκτες που έχουν φορέσει την φανέλα της Εθνικής ομάδας Ανδρών, με τους Διαμαντάκο, Μάνταλο, Καράμπελα, Μπακάκη και Κολοβό να είναι αυτοί που έκαναν ντεμπούτο μετά το Μουντιάλ φορώντας έστω και για λίγα λεπτά τη γαλανόλευκη εμφάνιση. Υπάρχουν ποδοσφαιριστές από αρκετές ομάδες, με τις πλείστες περιπτώσεις φυσικά να προέρχονται από τον Ολυμπιακό, τον Παναθηναϊκό και την ΑΕΚ. Από όλους τους 567 αυτούς ποδοσφαιριστές όμως υπάρχει μια ξεχωριστή «11άδα».

Πρόκειται για τους παίκτες που φόρεσαν τη γαλανόλευκη ενώ αγωνίζονταν σε ομάδες που δεν βρίσκονταν εκείνη τη στιγμή στην Α’ κατηγορία, ένα θέμα για το οποίο πολύς λόγος έγινε τελευταία με τους πρόσφατους διεθνείς της ΑΕΚ. Ο πρώτος που πέτυχε κάτι τέτοιο ήταν ο σπουδαίος Κώστας Δαβουρλής της Παναχαϊκής με ομοσπονδιακό προπονητή τον Νταν Γεωργιάδη, ενώ μοναδική περίπτωση παραμένει μέχρι σήμερα η συμμετοχή του Κοσμά Καραβά της Καλλιθέας ως παίκτη Γ’ Εθνικής με υπηρεσιακό ομοσπονδιακό προπονητή τον Στέφανο Πετρίτση.

Το γήπεδο της ΑΕΚ και η χαμένη αλληλεγγύη

Με αφορμή τη συζήτηση που γίνεται τελευταία για το νέο γήπεδο της ΑΕΚ, ας θυμηθούμε τι γινόταν παλιότερα. Το 1955 η ΑΕΚ χρειαζόταν κεφάλαια για την αποπεράτωση κάποιων έργων στο γήπεδό της. Σκέφτηκε να διοργανώσει ένα τουρνουά, από τις εισπράξεις του οποίου να χρηματοδοτηθούν οι εργασίες. Απευθύνθηκε στους συλλόγους του κέντρου, οι οποίοι πρόθυμα έσπευσαν προς αρωγή του αντίπαλου σωματείου, διότι αυτό που σήμερα είναι αδιανόητο, τότε ήταν συνηθισμένο και είχε ξαναγίνει με τον Απόλλωνα και Πανιώνιο. Αντιπαλότητα υπήρχε και τότε αλλά οι παράγοντες είχαν διαφορετική αντίληψη και ευρύτητα πνεύματος. Επιτυχημένοι επιχειρηματίες οι περισσότεροι, διαπνέονταν από συμπεριφορά προσφοράς. Παθιάζονταν με τους συλλόγους τους αλλά φρόντιζαν να προστατεύουν το προϊόν. Δεν προσδοκούσαν οικονομικά οφέλη από την ενασχόλησή τους με αυτό ή τουλάχιστον δεν είχαν λογική αρπαχτής ούτε οργάνωναν στρατούς φανατικών και τραμπούκων για να εκβιάσουν αποφάσεις στο όνομα δήθεν της ερυθρόλευκης, κιτρινόμαυρης, πράσινης ή κυανέρυθρης «ιδέας». Αξίζει να θυμηθούμε τρεις περιπτώσεις αθλητικής αλληλεγγύης από την εποχή εκείνη, αλληλεγγύη που είναι ξεχασμένη σήμερα.

Πυροβόλα εν δράσει!

Το γκολ είναι η πεμπτουσία του ποδοσφαίρου υποστηρίζουν οι φίλου του σπορ. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις που αυτό παύει να ισχύει, όταν δηλαδή κάποια ομάδα παρουσιάζεται αρκετές κλάσεις ανώτερη από την αντίπαλη της και το σκορ ξεφεύγει από τα... ποδοσφαιρικά επίπεδα και παραπέμπει πλέον σε σκορ άλλων αθλημάτων.

Αυτό είναι λίγο σπάνιο σε επίπεδο πρωταθλήματος αφού εκεί κατά τεκμήριο βρίσκονται ομάδες μιας παρόμοιας κλάσης, έτσι τα πιο μεγάλα σκορ -τουλάχιστον σε επίπεδο συλλόγων- τα συναντά κανείς σε αγώνες κυπέλλου.

Το ελληνικό ποδόσφαιρο δεν απέχει ιδιαίτερα από τον παραπάνω κανόνα με το Κύπελλο να βρίθει μεγάλων σκορ, ιδιαίτερα στην αρχική του μορφή πριν το δικαίωμα συμμετοχής περιοριστεί στις ομάδες εθνικών κατηγοριών.

Παρακάτω παραθέτουμε -με όσα στοιχεία κατέστη δυνατόν να συγεντρωθούν- μια μικρή παρουσίαση των αγώνων με σκορ ρεκόρ ανά κατηγορία (Α’, Β’, Γ’ Εθνική) και στο Κύπελλο. Μάλιστα, για να είμαστε πιο δίκαιοι, για το Κύπελλο παραθέτουμε τα μεγαλύτερα σκορ για αμφότερες τις «περιόδους» πριν και μετά την αλλαγή του κανονισμού ως προς τους συλλόγους που είχαν δικαίωμα συμμετοχής.

Οι γυρολόγοι της Α' Εθνικής

Στις προηγούμενες δεκαετίες όταν το ποδόσφαιρο ήταν ερασιτεχνικό οι παίκτες έπαιζαν συνήθως σε μία ή δύο το πολύ ομάδες καθώς θα έπρεπε να υπάρχει η συναίνεση του σωματείου στο οποίο αγωνιζόταν για να μεταγραφούν σε άλλη ομάδα, και έτσι ήταν ασυνήθιστο ένας ποδοσφαιριστής να παίρνει μεταγραφή από μία μεγάλη ομάδα σε μία άλλη.Με τον ερχομό του επαγγελματικού ποδοσφαίρου,τον Νόμο Μπόσμαν και την κατάργηση των μονομερών συμβολαίων, οι συνθήκες άλλαξαν καθώς εκτός από το τέλος του ρομαντισμού, ήρθε και η απελευθέρωση των ποδοσφαιριστών από μακροχρόνια και μονομερή συμβόλαια.Έτσι ο κάθε ποδοσφαιριστής μπορούσε να αλλάξει ομάδα πιο εύκολα.Πάμε λοιπόν να δούμε τους παίκτες με τις περισσότερες ομάδες στην Α' Εθνική

Το πρώτο ΠΡΟ-ΠΟ!

Οι αγώνες του πρώτου δελτίου ΠΡΟ-ΠΟ (1/3/1959)

Αθλητική Φωνή, 2/3/1959

Το Μάρτιο του 1959, μια νέα κυριακάτικη συνήθεια έκανε την εμφάνισή της για τους Έλληνες ποδοσφαιρόφιλους, με την εμφάνιση του ΠΡΟ-ΠΟ. Με 12 αγώνες τότε -το 1965 θα γίνουν 13- συνόδεψε επί δεκαετίες τους φιλάθλους, που όταν δεν μπορούσαν να πάνε στο γήπεδο, σημείωναν την εξέλιξη του σκορ παρακολουθώντας τα ματς από το ραδιόφωνο με ένα άπαιχτο δελτίο στο χέρι. Το πολυπόθητο 13άρι αποτέλεσε το όνειρο γενιών και γενιών. Αρκετοί το κατάφεραν αλλά λίγοι το πέτυχαν όταν υπήρχαν απρόσμενα αποτελέσματα (εκπλήξεις), ώστε να κερδίσουν μεγάλα ποσά. 

Κύπελλο Ελλάδος 1958-59

Κύπελλο Ελλάδος 1958-59 (όλα τα ματς)

Τις δεκαετίες 1950-1960 στο Κύπελλο Ελλάδος μετείχαν εκατοντάδες σωματεία από όλη τη χώρα, με κίνητρο τη δόξα της συμμετοχής και με ενδόμυχο πόθο την πρόκριση σε επόμενη φάση, μήπως κληρωθούν με κάποια δημοφιλή ομάδα και έτσι καταφέρουν να μπουν στον ποδοσφαιρικό χάρτη. Όσο αυξανόταν ο αριθμός των ομάδων, τόσο δυσκολότερο ήταν να δημοσιεύονται όλα τα αποτελέσματα των αγώνων, δεδομένου ότι συχνά υπήρχαν αναβολές, διακοπές λόγω καιρού ή επεισοδίων, ματαιώσεις λόγω αδυναμίας μετακίνησης, επαναληπτικοί σε περιπτώσεις ισοπαλιών, ενστάσεις που ανέτρεπαν το αρχικό αποτέλεσμα κλπ. Μια προσπάθεια που έκανα παλιότερα να καταγράψω τα πλήρη αποτελέσματα στη Βικιπαίδεια έφτασε με τεράστιες δυσκολίες ως την σεζόν 1951-52. Πρόσφατα εντόπισα τα αποτελέσματα της περιόδου 1958-59, σε δύο τεύχη του σπάνιου επίσημου περιοδικού της ΕΠΟ «ΕΛΛΑΣ-ΦΟΥΤΜΠΩΛ», από την προκριματική φάση ως τα προημιτελικά. Σε αυτά, ο λάτρης του ποδοσφαίρου, θα ανακαλύψει ομάδες από όλη την Ελλάδα που δεν υπάρχουν πια, με απίθανα ονόματα, όπως:

 

"ΕΛΛΑΣ ΦΟΥΤΜΠΩΛ" 6/3/1959.

Τζίνο Μποντιόλι

Δεξιά ο Τζίνο Μποντιόλι.

Ο Τζίνο Μποντιόλι (Gino Bondioli) είναι Ιταλός πρώην ποδοσφαιριστής και προπονητής ποδοσφαίρου, γεννημένος στη Γένοβα στις 24 Αυγούστου του 1930. Σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής ο Μποντιόλι αγωνιζόταν στηΣαμπντόρια ως επιθετικός, κατά τη δεκαετία του '50.

Ο Μποντιόλι (δεξιά) σε προσπάθειά του,
κατά τη διάρκεια αγώνα του Ιταλικού
Πρωταθλήματος.