ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: ΘΕΡΙΝΟ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ Ο.Π.Α.Π. (1967

(Γράφει ο Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης - από το σχετικό λήμμα του, στην ελληνική ΒΠ)

Το Θερινό Πρωτάθλημα ΟΠΑΠ ήταν μια διοργάνωση ποδοσφαίρου που διεξαγόταν τη θερινή περίοδο στην Ελλάδα υπό την αιγίδα του Ο.Π.Α.Π. κατά τη διάρκεια της επτάχρονης δικτατορίας, από το 1968^[1] ως το 1974.

Έμπνευση

Το Θερινό Πρωτάθλημα του ΟΠΑΠ αποτελούσε την ελληνική εκδοχή του Κυπέλλου Ιντερτότο ή Ράπαν, αφού βασικός σκοπός της διεξαγωγής του ήταν να υπάρχουν παιχνίδια για το δελτίο ΠΡΟ-ΠΟ. Ουσιαστικά ήταν ένα "τουρνουά", στο οποίο οι σύλλογοι μετείχαν με τους αναπληρωματικούς τους και με παίκτες από την ερασιτεχνική και εφηβική ομάδα. Η διαφορά από το Ιντερτότο ήταν πως πριν από την έναρξη του Θερινού Πρωταθλήματος οι σύλλογοι όφειλαν να δηλώσουν με ποιους παίκτες θα συμμετάσχουν, σε αντίθεση με το Κύπελλο Ιντερτότο/Ράπαν, στο οποίο οι σύλλογοι ανάλογα με την πορεία της προετοιμασίας μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν και υπό μεταγραφή παίκτες.

Διαδικασία

Η διοργάνωση διεξαγόταν από τον Ιούλιο ως το Σεπτέμβριο και η συμμετοχή των ομάδων δεν ήταν υποχρεωτική. Όσες ομάδες ανήκαν στην Α' Εθνική αγωνίζονταν χωρισμένες σε δύο ομίλους, Βόρειο και Νότιο και οι προερχόμενες από τη Β΄ Εθνική σε τέσσερις υποομίλους: Α΄ και Β΄ Νοτίου Ομίλου και Α΄ και Β΄ Βορείου Ομίλου. Ακολουθούσαν αγώνες κατάταξης σε ουδέτερο γήπεδο ανάμεσα στους νικητές των ομίλων, αλλά και στις ομάδες που τερμάτιζαν στις υπόλοιπες θέσεις.

Ανταμοιβές – έπαθλα

Ανάλογα με την τελική θέση στην κατάταξη στις ομάδες δίνονταν κλιμακούμενα χρηματικά έπαθλα. Σε κάποιες περιπτώσεις τα χρηματικά έπαθλα δίνονταν χωρίς αγώνα κατάταξης, κυρίως στις τελευταίες θέσεις. Επίσης, δινόταν χρηματικό "Έπαθλο Ήθους", στις ομάδες με τους λιγότερους τιμωρημένους παίκτες.

Το 1971 ο Εθνικός Π., ως πρωταθλητής ΟΠΑΠ Α΄ Εθνικής, έλαβε 500.000 δρχ. ενώ ο τελευταίος (δωδέκατος) Παναθηναϊκός έλαβε 70.000 δρχ. Ο Βύζας Μεγάρων και η Καστοριά, πρωταθλητές ΟΠΑΠ των δύο ομίλων Β΄ Εθνικής, έλαβαν από 300.000 δρχ. ενώ οι τελευταίες ομάδες από 50.000 δρχ. Τέλος δόθηκαν Έπαθλα Ήθους 100.000 δρχ. στην Α΄ Εθνική (το μοιράστηκαν ΑΕΚ και Βέροια) και 50.000 δρχ, στη Β΄ Εθνική (το μοιράστηκαν έξι σύλλογοι).^[2]

Κλιμάκωση και το τέλος

Το 1969, εκτός από το Θερινό Πρωτάθλημα ομάδων Α΄ και Β΄ Εθνικής, διεξήχθη και "Θερινό Πρωτάθλημα ΟΠΑΠ Πόλεων", στο οποίο μετείχαν μικτές ομάδες από πόλεις ή νομούς της χώρας με ποδοσφαιριστές ερασιτεχνικών σωματείων. Το θερινό πρωτάθλημα καταργήθηκε το 1974, λίγους μήνες μετά από την πτώση του στρατιωτικού καθεστώτος και ουδέποτε επαναλήφθηκε.

Όλες οι διοργανώσεις του θεσμού

1968

· Α΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) των τεσσάρων ομάδων σε πρωτάθλημα δύο γύρων (έξι αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος: Α.Ο. Αιγάλεω, Ολυμπιακός, ΠΑΟ, Βύζας.

o Βόρειος όμιλος: Γ.Α.Σ. Βέροια, Άρης, Ηρακλής, ΠΑΟΚ

o ΤΕΛΙΚΟΣ: Α.Ο. Αιγάλεω - Γ.Α.Σ. Βέροια: 1-0

· Β΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) των δέκα ομάδων σε τουρνουά ενός γύρου (εννιά αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος: Ατρόμητος Πειραιά

o Βόρειος όμιλος: Μακεδονικός Θεσ.

o ΤΕΛΙΚΟΣ: Μακεδονικός Θεσ. - Ατρόμητος Πειραιά: 3-0

1969

· Α΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) των πέντε ομάδων σε πρωτάθλημα δύο γύρων (οκτώ αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος: Ολυμπιακός Π., Αιγάλεω, Βέροια, ΑΕΚ, Πανιώνιος

o Βόρειος όμιλος: ΠΑΟΚ, Άρης, Ηρακλής, Καβάλα, Πανσερραϊκός

o ΤΕΛΙΚΟΣ: ΠΑΟΚ - Ολυμπιακός Π.: 2-0

· Β΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) με 14 ομάδες ο καθένας, χωρισμένες σε δυο υποομίλους των επτά ομάδων σε αγώνες δύο γύρων (δώδεκα αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ: Αργοναύτης Πειραιά - Πανελευσινιακός: 0-0 (παράταση, κλήρωση υπέρ του Αργοναύτη)

o Βόρειος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ : Απόλλων Καλαμαριάς - Α.Ο. Τρίκαλα: 4-3 (παράταση, καν. αγώνας 3-3)

· Μικτές Πόλεων: Δυο όμιλοι, ο Νότιος με πέντε και ο Βόρειος με τέσσερις μικτές ομάδες, σε πρωτάθλημα δύο γύρων (οκτώ και έξι αγωνιστικές αντίστοιχα).

o Νότιος όμιλος: Πάτρα, Αθήνα, Πειραιάς, Ηράκλειον, Μεσσηνία

o Βόρειος όμιλος: Θεσσαλονίκη, Θεσσαλία, Κέρκυρα, Σέρρες

1970

· Α΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) των έξι ομάδων σε πρωτάθλημα δύο γύρων (δέκα αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος: Α.Ο. Αιγάλεω, Παναθηναϊκός, Πανιώνιος, ΟΦΗ, Ολυμπιακός, ΑΕΚ

o Βόρειος όμιλος: Ηρακλής Θεσσαλονίκης, ΠΑΟΚ, Καβάλα, Πιερικός, Πανσερραϊκός, Άρης Θ.

o ΤΕΛΙΚΟΣ: Ηρακλής Θεσσαλονίκης - Α.Ο. Αιγάλεω: 2-0

· Β΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) με 12 ομάδες ο καθένας, χωρισμένες σε δυο υποομίλους των έξι ομάδων σε αγώνες δύο γύρων (δέκα αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ: ΑΟ Κορωπί - Α.Π.Σ. Κόρινθος: 0-0 (11-9 στα πέναλτι)

o Βόρειος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ : Ολυμπιακός Βόλου - Αναγέννηση Καρδίτσας: 3-0

1971

· Α΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) των έξι ομάδων σε πρωτάθλημα δύο γύρων (δέκα αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος: Εθνικός Πειραιώς, ΑΕΚ, Ολυμπιακός Π., Αιγάλεω, Πανιώνιος, Παναθηναϊκός

o Βόρειος όμιλος: Ηρακλής Θεσσαλονίκης, Καβάλα, ΠΑΟΚ, Πιερικός, Βέροια, Άρης Θ.

o ΤΕΛΙΚΟΣ: Εθνικός Πειραιώς - Ηρακλής Θεσσαλονίκης: 1-0

· Β΄ Εθνική: Δυο όμιλοι. Ο Νότιος με δώδεκα ομάδες χωρισμένες σε δυο υποομίλους των έξι και ο Βόρειος με δέκα ομάδες χωρισμένες σε δυο υποομίλους των πέντε σε αγώνες δύο γύρων.

o Νότιος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ: Βύζας Μεγάρων - Α.Π.Σ. Κόρινθος: 0-0 (11-8 στα πέναλτι)

o Βόρειος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ : Α.Γ.Σ. Καστοριά - Ολυμπιακός Βόλου: 1-0

1972

· Α΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) των εξι ομάδων σε πρωτάθλημα δύο γύρων (δεκα αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος: Παναχαϊκή, Εθνικός Π., Ολυμπιακός Π., ΑΕΚ, Παναθηναϊκός και Πανιώνιος

o Βόρειος όμιλος: ΠΑΟΚ, Ολυμπιακός Β., Καβάλα, Άρης Θ., Ηρακλής Θ. και Τρικαλα

o ΤΕΛΙΚΟΣ: Παναχαϊκή - ΠΑΟΚ: 4-2

o Νότιος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ: Παναργειακός - ΑΟ Κορωπί: 2-1

o Βόρειος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ: Α.Γ.Σ. Καστοριά - Α.Σ. Λαμία: 3-1

1973

· Α΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) των έξι ομάδων σε πρωτάθλημα δύο γύρων (δέκα αγωνιστικές).

o Νότιος όμιλος: Εθνικός Πειραιώς, Παναθηναϊκός, Φωστήρας, Αιγάλεω, Πανιώνιος, Ολυμπιακός Π.

o Βόρειος όμιλος: ΠΑΟΚ, Καβάλα, Άρης Θ., Ηρακλής Θ., Ολυμπιακός Β., Πανσερραϊκός.

o ΤΕΛΙΚΟΣ: Εθνικός Πειραιώς - ΠΑΟΚ: 2-1

o Νότιος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ, Δημοτικό γήπεδο Αιγάλεω, Κυριακή 16 Σεπτεμβρίου: Ατρόμητος Πειραιά - ΠΑΟ Ρουφ: 3-1

o Βόρειος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ: Πιερικός - Α.Γ.Σ. Καστοριά: 2-0

1974

Το πρωτάθλημα ξεκίνησε την Κυριακή 30 Ιουνίου, με τις συναντήσεις της 1ης αγωνιστικής. Επισημαίνεται ότι, με αρκετή χρονική καθυστέρηση, στο Θερινό Α΄ Εθνικής εντάχθηκαν, ο Άρης Θεσσαλονίκης, ο Ολυμπιακός Βόλου και ο Πανσερραϊκός, καθώς οι δυο τελευταίοι είχαν εμπλακεί προηγουμένως σε αγώνες κατάταξης για την παραμονή τους στην (κανονική) Α΄Εθνική, της περιόδου 1973-74.

· Α΄ Εθνική: Δυο όμιλοι, ο Νότιος με έξι και ο Βόρειος με επτά ομάδες σε πρωτάθλημα δύο γύρων (δέκα και δώδεκα αγωνιστικές αντίστοιχα).

o Νότιος όμιλος: Α.Ο. Αιγάλεω, Εθνικός Π., Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός Π., Πανιώνιος, Παναχαϊκή.

o Βόρειος όμιλος: ΠΑΟΚ, Ηρακλής Θ., Άρης Θ., Καβάλα, Ολυμπιακός Β., Πανσερραϊκός, Λάρισα.

o ΤΕΛΙΚΟΣ: ΠΑΟΚ - Α.Ο. Αιγάλεω: 2-0

· Β΄ Εθνική: Δυο όμιλοι (Νότιος - Βόρειος) με 12 ομάδες ο καθένας, χωρισμένες σε δυο υποομίλους των έξι ομάδων σε αγώνες δύο γύρων (δέκα αγωνιστικές). Εδώ καθυστερημένα ξεκίνησαν τις υποχρεώσεις τους ο Ατρόμητος Αθηνών, η Καλαμάτα (που στις 30 Ιουνίου έδιναν αγώνα μπαράζ μεταξύ τους για την άνοδο στην Α΄Εθνική), ο Ηλυσιακός και ο Παναρκαδικός.

o Νότιος όμιλος: Κόρινθος, Χαλκίδα, Ατρόμητος Πειραιώς, Ρόδος, Ατρόμητος Αθηνών, Ηλυσιακός (1ος υπό-όμιλος) και Ρουφ, Ιωνικός, ΟΦΗ, Πανελευσινιακός, Καλαμάτα, Παναρκαδικός (2ος υπό-όμιλος).

o Βόρειος όμιλος: Κιλκισιακός, Δόξα Δράμας, Μακεδονικός Θεσσαλονίκης, Νάουσα, Πανθρακικός, Βέροια (1ος υπό-όμιλος) και Αναγέννηση Καρδίτσας, ΠΑΣ Γιάννινα, Λαμία, Πιερικός, Τρίκαλα, Λεβαδειακός (2ος υπό-όμιλος).

o Νότιος όμιλος - ΤΕΛΙΚΟΣ: Α.Π.Σ. Κόρινθος - ΠΑΟ Ρουφ: 1-1 (5-4 πέναλτι).