ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ: Πρωτάθλημα Βρετανικών Χωρών

(Γράφει ο Νίκος Δ. - Θ. Νικολαΐδης)

Το Home Nations Championship [στα ελληνικά Πρωτάθλημα Βρετανικών Χωρών, το οποίο

παρακολουθούσαμε στην Ελλάδα από τα τέλη της δεκαετίας του ’70] ήταν μία ετήσια ποδοσφαιρική

διοργάνωση που διεξαγόταν μεταξύ των αντιπροσωπευτικών συγκροτημάτων των τεσσάρων

Ποδοσφαιρικών Ενώσεων της Μεγάλης Βρετανίας. Δηλαδή των 4 Εθνικών Ομάδων του Ηνωμένου

Βασιλείου (της Αγγλίας, της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Ιρλανδίας).

Η τελευταία αγωνίστηκε ως Βόρεια Ιρλανδία, ξεκινώντας από τα τέλη της δεκαετίας του 1950).

Με έναρξη τη σεζόν 1883–84, είναι το παλαιότερο διεθνές τουρνουά ποδοσφαίρου στον κόσμο και

διεξαγόταν μέχρι και τη σεζόν 1983–84, οπότε και καταργήθηκε, μετά τη συμπλήρωση ακριβώς

ενός αιώνα ιστορίας.

Προϊστορία αναμετρήσεων στα βρετανικά νησιά.

Το ποδόσφαιρο χρωστάει πάρα πολλά στον Τσαρλς Άλκοκ, ο οποίος ήταν μέλος
της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας κατά το 19ο αιώνα. Το 1871 εμπνεύστηκε,
πρότεινε και δημιούργησε τον αρχαιότερο ποδοσφαιρικό θεσμό του κόσμου, το Κύπελλο Αγγλίας
(F.A. Cup), ωστόσο από παλαιότερα ασχολήθηκε με τη 
διάδοση του αθλήματος σε όλο τον κόσμο. Από το 1870 του είχε μπει στο
μυαλό του η ιδέα της διοργάνωσης μίας διεθνούς αναμέτρησης. Έτσι, πήρε τελικά την
απόφαση να απευθύνει πρόσκληση σε Σκωτσέζους ποδοσφαιριστές, ώστε να πάρουν
μέρος σε φιλική συνάντηση επί αγγλικού εδάφους.

Έτσι είδε ο καλλιτέχνης την αναμέτρηση του 1870

Έτσι, στις 5 Μαρτίου του 1870 και στο στάδιο Oval του Λονδίνου, πραγματοποιήθηκε η ιστορική αναμέτρηση μεταξύ της Αγγλίας και τηςΣκωτίας, που έληξε δίχως νικητή (1-1). Ακολούθησαν ακόμη τέσσερις αγώνες, όλοι στην αγγλική πρωτεύουσα. Επειδή, όμως, λόγω της καταγωγής αρκετών Σκωτσέζων παικτών, οι οποίοι είχαν γεννηθεί και μεγαλώσει στην Αγγλία, υπήρξαν αντιδράσεις, ο Άλκοκ, μέσω της Αγγλικής Ομοσπονδίας έστειλε μία νέα πρόσκληση για φιλικό αγώνα με τη Σκωτία. Μη υπάρχουσας Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, ακόμη τότε, στη Σκωτία, την πρόσκληση έλαβε η κορυφαία ομάδα της χώρας, Queen’s Park.

Η αναγγελία του ιστορικού αγώνα

Φανταστική απεικόνιση ενός στιγμιότυπου του αγώνα Σκωτίας - Αγγλίας

Ο πρώτος (επίσημος) διεθνής αγώνας

Αυτή τη φορά το παιχνίδι θα γινόταν στη Γλασκώβη. Ο σκωτσέζικος σύλλογος είπε το πολυπόθητο «ναι» και η αναμέτρηση ορίστηκε για τις 30 Νοεμβρίου 1872. Τόπος διεξαγωγής του ματς ήταν το Hamilton Crescent, το οποίο δεν ήταν γήπεδο ποδοσφαίρου, αλλά γήπεδο κρίκετ. H ομάδα της Σκωτίας απαρτιζόταν αποκλειστικά από ποδοσφαιριστές της Queen’s Park, ενώ η Αγγλία είχε παίκτες από εννέα διαφορετικούς συλλόγους. Τέσσερις χιλιάδες φίλαθλοι πλήρωσαν από ένα shilling (νόμισμα της εποχής στη Μεγάλη Βρετανία) και βρέθηκαν στις δύο το μεσημέρι στις εξέδρες του γηπέδου, προκειμένου να παρακολουθήσουν το παιχνίδι. Ωστόσο, η ομίχλη που είχε καλύψει την περιοχή, καθυστέρησε την έναρξη του ματς, κατά είκοσι λεπτά. Οι παίκτες της Σκωτίας αγωνίστηκαν με μπλε φανέλες και εκείνοι της Αγγλίας με λευκές, σε μία αναμέτρηση που έγινε σε βαρύ αγωνιστικό χώρο, λόγω της βροχής που έπεφτε επί τρεις συνεχόμενες ημέρες. Το χαρακτηριστικό του αγώνα ήταν οι ντρίπλες και οι πολλές ατομικές προσπάθειες, με τους Σκωτσέζους να έχουν μεγαλύτερη ομοιογένεια ως ομάδα, καθώς αγωνίζονταν όλοι στον ίδιο σύλλογο. Οι Άγγλοι ισορρόπησαν το παιχνίδι στο δεύτερο ημίχρονο, όμως το πολυπόθητο γκολ δεν ήρθε ποτέ για καμία από τις δύο ομάδες. Το ματς έληξε 0-0, αλλά έμεινε στην ιστορία ως ο πρώτος επίσημος διεθνής ποδοσφαιρικόςαγώνας.


Βρετανοί ποδοσφαιριστές του 1881

Μετά από αυτόν το ιστορικό ματς, αναπτύχθηκε βαθμηδόν ένα πρόγραμμα διεθνών αγώνων μεταξύ των

τεσσάρων χωρών, με τα ματς να λαμβάνουν χώρα μεταξύ Ιανουαρίου και Απριλίου κάθε έτους.

Καθοριστικά για την ανάδειξη του τελικού νικητή ήταν τα αποτελέσματα μεταξύ της Αγγλίας και

της Σκωτίας, που αποτελούσαν, διαχρονικά, τις δύο πιο ισχυρές ομάδες.

Το Πρωτάθλημα συνεχίσθηκε χωρίς διακοπές έως και την έλευση του Α’ Π.Π.


Η Ομάδα της Ιρλανδίας (1914)

ΟΛΟΙ ΟΙ ΠΡΩΤΑΘΛΗΤΕΣ

Έτος/σεζόν Νικητής

1884 Scotland

1885 Scotland

1886 England / Scotland (shared)

1887 Scotland

1888 England

1889 Scotland

1890 Scotland / England (shared)

1891 England

1892 England

1893 England

1894 Scotland

1895 England

1896 Scotland

1897 Scotland

1898 England

1899 England

1900 Scotland

1901 England

1902 Scotland

1903 England / Ireland / Scotland (shared)

1904 England

1905 England

1906 England / Scotland (shared)

1907 Wales

1908 Scotland / England (shared)

1909 England

1910 Scotland

1911 England

1912 England / Scotland (shared)

1913 England

1914 Ireland

1915-19 ΔΕΝ ΔΙΕΞΗΧΘΗ λόγω του Α’ Π.Π.

1919-20 Wales

1920-21 Scotland

1921-22 Scotland

1922-23 Scotland

1923-24 Wales

1924-25 Scotland

1925-26 Scotland

1926-27 Scotland / England (shared)

1927-28 Wales

1928-29 Scotland

1929-30 England

1930-31 Scotland / England (shared)

1931-32 England

1932-33 Wales

1933-34 Wales

1934-35 England / Scotland (shared)

1935-36 Scotland

1936-37 Wales

1937-38 England

1938-39 England / Scotland / Wales (shared)

1940-46 ΔΕΝ ΔΙΕΞΗΧΘΗ λόγω του Β’ Π.Π.

1946-47 England

1947-48 England

1948-49 Scotland

1949-50 England

1950-51 Scotland

1951-52 Wales / England (shared)

1952-53 England / Scotland (shared)

1953-54 England

1954-55 England

1955-56 England / Scotland / Wales / Northern Ireland (shared)

1956-57 England

1957-58 England / Northern Ireland (shared)

1958-59 Northern Ireland / England (shared)

1959-60 England / Scotland / Wales (shared)

1960-61 England

1961-62 Scotland

1962-63 Scotland

1963-64 Scotland / England / Northern Ireland (shared)

1964-65 England

1965-66 England

1966-67 Scotland

1967-68 England

1969 England

1970 England / Scotland / Wales (shared)

1971 England

1972 England / Scotland (shared)

1973 England

1974 Scotland / England (shared)

1975 England

1976 Scotland

1977 Scotland

Ουότσον (Αγγλία) - Νταλγκλίς (Σκωτία)

1978 England

1979 England

1980 Northern Ireland

1981 Not finished

1982 England

1983 England

1983-84 Northern Ireland

[Πηγή: rsssf.org]

Ο Μπίλυ Μπίγκαμ κέρδισε τον τελευταίο τίτλο

Το τελευταίο Πρωτάθλημα (1983-84) άρχισε για τους Βορειοϊρλανδούς με νίκη (2-0) εναντίον της Σκωτίας στο Μπέλφαστ, πριν από την ήττα από την Αγγλία στο Γουέμπλεϊ. Ένα καθυστερημένο γκολ της ισοφάρισης του Gerry Armstrong κόντρα στην Ουαλία στο Swansea ήταν αρκετή για να σφραγίσει το τρόπαιο που στην πραγματικότητα κέρδισε τέσσερις ημέρες αργότερα: Η Σκωτία αντιμετώπισε την Αγγλία στο Hampden Park με τον νικητή να τα παίρνει όλα, αλλά το παιχνίδι έληξε ισόπαλο 1-1, κάτι που σήμαινε ότι η Βόρεια Ιρλανδία ήταν η νικήτρια.